Kosovoko Errepublika | |||
---|---|---|---|
Republika e Kosovës
Република Косово / Republika Kosovo | |||
Ereserkia: Europa | |||
| |||
Kosovo in Europe 2008.png | |||
Geografia | |||
Hiriburua eta hiri handiena | Pristina 42°40′12″N 21°10′12″E | ||
Azalera | 10.887 (166) | ||
Punturik altuena | Đeravica | ||
Kontinentea | Europa | ||
Mugakideak | Albania, Ipar Mazedonia, Montenegro eta Serbia | ||
Administrazioa | |||
Gobernu-sistema | Errepublika (NBEn protektoratua) | ||
Presidentea | Vjosa Osmani | ||
Legebiltzarra | Kosovoko Errepublikako Biltzarra | ||
Harreman diplomatikoak | Ikusi mapa Wikidatan | ||
Zeren kide | ikusi
| ||
Demografia | |||
Biztanleria | 1.586.659 | ||
Dentsitatea | 145,44 bizt/km² | ||
Hizkuntza ofizialak | |||
Emankortasun-tasa | 1,87 (2024) | ||
Alfabetizazioa | % 96,8 (2014) | ||
Giniren koefizientea | 29 (2017) | ||
Ekonomia | |||
BPG nominala | 7.128.690.556,6824 $ (2017) | ||
BPG per capita | 3.957 $ (2017) | ||
BPG erosketa botere paritarioa | 19.697.688.295 nazioarteko dolar (2017) | ||
BPG per capita EAPn | 10.759,648 nazioarteko dolar (2017) | ||
BPGaren hazkuntza erreala | 3,6 % (2016) | ||
Erreserbak | 769.904.066 $ (2016) | ||
Inflazioa | 1,3 % (2016) | ||
Historia | |||
Sorrera data: 2008ko otsailaren 17a | |||
Bestelako informazioa | |||
Aurrezenbakia | +383 | ||
ISO 3166-1 alpha-2 | XK eta baliorik ez | ||
ISO 3166-1 alpha-3 | baliorik ez eta XKS | ||
Ordu eremua | ikusi
| ||
Elektrizitatea | 230 V. 50 Hz.Schuko | ||
Internet domeinua | baliorik ez | ||
rks-gov.net |
Kosovoko Errepublika[1] (albanieraz: kɔˈsɔvə Kosovë, kɔˈsɔva Kosova; serbieraz: kɔˈsɔvə Косово edo Космет/Kosovo edo Kosmet), antzina, Kosovo-Metohia (albanieraz: Republika e Kosovës; serbieraz: Република Косово) alde bakarretik independentzia aldarrikatu duen Europako hego-ekialdeko lurraldea da. 10.908 km2-ko azalera du, eta 1,8 milioi pertsonako biztanleria.
Kosovoren egoera Jugoslavia ohiaren desintegrazio prozesuaren emaitza da, nahiz eta aurrekari zuzenak XIX. mendeko Balkanetako nazionalismoen sorreran dauden. Zehazki, albaniar eta serbiar nazionalismoen arteko gatazka iturria izan da ordutik. Serbiak, bertako probintzia autonomo bezala aldarrikatzen du. 1999tik 2008ra, Kosovoko Gerra amaitu ostean, NBEren administraziopean geratu zen. 2008ko otsailaren 17an Kosovoko Parlamentuak Serbiarekiko independentzia aldarrikatu zuen; azken horrek, Errusia eta beste zenbait estaturekin batera, aldarrikapen hori legez kanpokotzat jotzen du. Ekainaren 15ean Konstituzio berria sinatu zuten, estatu baten botere guztiekin.
Gaur egun, Nazio Batuetako 193 kideetatik 97k onartzen dute Kosovo estatu subirano gisa[2]. Serbiak, Errusiak, Txinak, Espainiak eta Amerika, Asia eta Afrikako herrialde gehienek ez dute onartzen aldebakarreko independentzia aldarrikapena, eta ez dute onartzen Kosovoko Errepublika estatu subirano gisa. Nazioarteko komunitatea honela dago banatuta: Kosovoren independentzia ofizialki onartu duten herrialdeak, independentzia aitortzeari uko egiten diotenak eta neutraltasuna edo aldeek adostutako gertaeren bilakaerarako itxaropena adierazi dutenak.
Albaniar jatorri etnikoko biztanle gehienek aldarrikatu zuten Kosovoren subiranotasuna errepublika gisa. Hala ere, Kosovoko iparraldea, gehienbat serbiar etnia bizi dena, autonomiaz administratzen da Kosovoko eta Metohiako Batzar Komunitarioaren koordinazioarekin. Erakunde hori 2008ko ekainean sortu zen Serbiako Errepublikaren babesarekin, eta Kosovoko Gobernuak ez du onartzen[3].
Sei hilabetez Europar Batasunak sustatutako negoziazioen ondoren, 2013ko apirilaren 19an, Serbiako eta Kosovoko Errepublikako gobernuek akordio bat lortu zuten aldebiko harremanak ezartzeko[4]. Baina Serbiako gobernuak ez du haren independentzia aitortzen[5][6].