Makuria

Makuria ⲇⲱⲧⲁⲩⲟ
IV. mendea – 1312
Goiburua Monarkia
Makuria eta beste nubiar erresuma kristauak
Geografia
Hiriburua	Dongola
Kultura
Hizkuntza(k)	Nubiera
Erlijioa	Antzineko erlijio afrikarrak Kristautasuna (VI. mendetik aurrera) Islama (XIV. mendetik aurrera)
Historia
Garai historikoa	Goi Erdi Aroa
← Aurrekoa Kuxeko Erresuma Ondorengoa → Mamelukoen Sultanerria

Makuria edo Makurra (arabieraz: مقرة; edo al-Muqurra) gaur egungo Sudango iparraldean eta Egiptoko hegoaldean zegoen Erdi Aroko erreinua izan zen. Tradiziozko hiriburua Dongola hiria zen, batzuetan erreinua jasotzen zuen izena. Nubiako erresumen taldeetako bat izan zen, Kuxeko Erresuma erori ondorengo mendean agertu zena, eta K. a. 800. urteaz geroztik. K. o. 350. urtera eskualdean agindu zuena. Makuria jatorriz Niloko hirugarren ur-jauzitik, bosgarren eta seigarren arteko lekuren bateraino zabaltzen zen^[1]. Merkataritza-ibilbideak, meategiak eta oasiak kontrolatu zituen ekialdean eta mendebaldean. 

Seigarren mendearen amaieran Makuriako erregeak kristautasunera bihurtu ziren, baina VII. mendean arabiar armadak Egipto konkistatu zuen eta Nubia gainerako kristautasunetik isolaturik geratu zen. 651. urtean, arabiar gerrarien mutzo batek inbasioa saiatu zuen, baina errefusatu egin zuten eta bakt izeneko ituna sinatu zuten, XIII. mendera arte bi aldeen arteko bakea ekarri zuena^[2]. Makuria zabaldu zen, iparraldeko erresuma, Nobatia erantsiz, edo arabiar inbasio garaian edo errege Merkurios erregealdian zehar. 750. eta 1150. urteen garaia erresumarako oparoa izan zen eta "Urrezko Aroa" deritzo^[3]. Egiptotiko erasoek eta barneko desadostasunak XIV. mendean estatuaren kolapsoa ekarri zuten.

1. ↑ (Ingelesez) Vantini, Giovanni. (1970). The Excavations at Faras: A Contribution to the History of Christian Nubia. Nigrizia (Noiz kontsultatua: 2018-01-28).
2. ↑ Spaulding, Jay. (1995). «Medieval Christian Nubia and the Islamic World: A Reconsideration of the Baqt Treaty» The International Journal of African Historical Studies (Boston University African Studies Center) 28 (3).
3. ↑ (Ingelesez) Africa, Unesco International Scientific Committee for the Drafting of a General History of. (1981). Ancient Civilizations of Africa. University of California Press ISBN 9780435948054. (Noiz kontsultatua: 2018-01-28).