Marianetako itsas hobia

Marianetako itsas hobia
Datu orokorrak
Garaiera	−10.994 m
Mota	Itsas hobi
Eponimoa	Marianak
Geografia
Koordenatuak	11°21′N 142°12′E / 11.35°N 142.2°E / 11.35; 142.2
Insular area of the United States	Ipar Marianak
Ur-gorputza	Ipar Ozeano Barea

Marianetako itsas hobia^[1], mendebaldeko Ozeano Barean dago, Mariana uharteetatik 200 kilometro ekialdera; Lurreko fosa ozeaniko sakonena da. Ilargierdiaren itxura du eta 2,550 km luze eta 69 km zabal da. Ezagutzen den gehieneko sakonera 10,984 metrokoa da (± 25 metro), Challenger osina izeneko lekuan, zirrikitu formako haran txiki baten hegoaldeko muturrean^[2]. Hala ere, errepikatu gabeko neurketa batzuen arabera, zatirik sakonena 11.034 metrora dago^[3]. Everest mendia puntu sakonenean jarriko balitz, haren tontorra urpean egongo litzateke bi kilometro baino gehiagoan.

Fosaren behealdean, gaineko ur-zutabeak 1.086 barreko presioa (15.750 p.si.) eragiten du, itsas mailako batez besteko presio atmosferikoa baino 1.071 aldiz gehiago. Presio horretan, uraren dentsitatea %4,96 handitzen da. Behe aldeko tenperatura 1-4 °C da^[4].

2009an, Marianetako itsas hobia Ameriketako Estatu Batuetako Monumentu Nazional bilakatu zen^[5]. Scripps Institution of Oceanography erakundeko ikertzaileek Monothalameak aurkitu zituzten hobian, itsasoaren gainazaletik 10,6 kilometrora hain zuzen^[6]. Datuek iradoki dute mikrobioek aurrera egin dezaketela hobiaren hondoan^[7][8].

1. ↑ Euskaltzaindia. (2012-03-30). 168. araua: Ozeaniako toponimia. .
2. ↑ Gardner, James V.; Armstrong, Andrew A.; Calder, Brian R.; Beaudoin, Jonathan. (2014-01-02). «So, How Deep Is the Mariana Trench?» Marine Geodesy 37 (1): 1–13.  doi:10.1080/01490419.2013.837849. ISSN 0149-0419. (Noiz kontsultatua: 2021-09-10).
3. ↑ (Ingelesez) «Pacific Ocean | Depth, Temperature, Animals, Location, Map, & Facts» Encyclopedia Britannica (Noiz kontsultatua: 2021-09-10).
4. ↑ (Ingelesez) «The Temperature in the Mariana Trench» www.infoplease.com (Noiz kontsultatua: 2021-09-10).
5. ↑ «About the Monument - Mariana Trench - U.S. Fish and Wildlife Service» www.fws.gov (Noiz kontsultatua: 2021-09-10).
6. ↑ (Ingelesez) «Giant amoeba found in Mariana Trench -- 6.6 miles beneath the sea» LA Times Blogs - Nation Now 2011-10-26 (Noiz kontsultatua: 2021-09-10).
7. ↑ (Ingelesez) March 2013, Charles Q. Choi 17. (2013-03-17). «Microbes Thrive in Deepest Spot on Earth» livescience.com (Noiz kontsultatua: 2021-09-10).
8. ↑ (Ingelesez) Glud, Ronnie N.; Wenzhöfer, Frank; Middelboe, Mathias; Oguri, Kazumasa; Turnewitsch, Robert; Canfield, Donald E.; Kitazato, Hiroshi. (2013-04). «High rates of microbial carbon turnover in sediments in the deepest oceanic trench on Earth» Nature Geoscience 6 (4): 284–288.  doi:10.1038/ngeo1773. ISSN 1752-0908. (Noiz kontsultatua: 2021-09-10).