Marko Antonio | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ezezaguna - ezezaguna
K.a. 44 - K.a. 44
K.a. 43 - K.a. 33
K.a. 43 - K.a. 31
K.a. 34 - K.a. 34
K.a. 32 - K.a. 30
| |||||||||||||||||||
Bizitza | |||||||||||||||||||
Jaiotza | Erroma, c. K.a. 83 | ||||||||||||||||||
Herrialdea | Antzinako Erroma | ||||||||||||||||||
Heriotza | Alexandria, K.a. 30a (52/53 urte) | ||||||||||||||||||
Heriotza modua | suizidioa | ||||||||||||||||||
Familia | |||||||||||||||||||
Aita | Marcus Antonius | ||||||||||||||||||
Ama | Julia | ||||||||||||||||||
Ezkontidea(k) | Fadia (en) Kleopatra VII.a (K.a. 32 - K.a. 30) Oktavia Gaztea (K.a. 40 - K.a. 32) Fulvia (K.a. 45 - K.a. 40) Antonia Hybrida Minor (en) (K.a. 50(e)ko hamarkada - K.a. 46) | ||||||||||||||||||
Bikotekidea(k) | ikusi
| ||||||||||||||||||
Seme-alabak | |||||||||||||||||||
Haurrideak | ikusi
| ||||||||||||||||||
Hezkuntza | |||||||||||||||||||
Hizkuntzak | latina | ||||||||||||||||||
Jarduerak | |||||||||||||||||||
Jarduerak | Antzinako Erromako politikaria eta Antzinako Erromako militarra | ||||||||||||||||||
Parte-hartzailea
| |||||||||||||||||||
Zerbitzu militarra | |||||||||||||||||||
Parte hartutako gatazkak | Aktiumgo gudua Battle of Pharsalus (en) Battle of Philippi (en) Galietako gerra |
Artikulu hau politikari eta jeneralari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Marko».
Marko Antonio (latinez: Marcus Antonius; c. K.a. 83 - K.a. 30a), Marko Antonio Triunbiro izenez ere ezaguna, Erromako jeneral eta politikaria izan zen Erromako Errepublika amaieran. Julio Zesarrekin lan egin zuen, bai gerretan bai administrazioan. Zesarren hilketaren ondoren, Oktavio eta Lepidorekin batera Bigarren Triunbiratua osatu zuen. Elkarkidetza hau K.a. 33 apurtutakoan, haien arteko gerra zibila sortu zen K.a. 31n. Oktaviok Aktio batailan Marko Antonio garaitu zuen. Hori zela eta, Marko Antoniok eta Kleopatrak (haren aliatua eta maitalea) bere burua hil zuten K.a. 30ean.
Julio Zesarren laguntzaile garrantzitsua izan zen Galiako Gerran eta Gerra Zibilean. Italiako gobernadore egin zuten Zesarren absentzian, K.a. 47. urtean, arrakasta handirik gabe. Zesar itzuli zenean, magister equitum izendatu zuten haren hilketa gertatu zen arte, K.a. 44an. Segituan, Marko Antoniok Libertadoreekin paktu batzuk egin zituen eta Acta Caesaris berrestea lortu zuen, Julio Zesarrek emandako legedia eta hark izendatutako magistratuak mantenduz.
Errepublikako gizon indartsuena bihurtu zen eta Zesarren altxorra eta paperak bereganatu zituen. Berehala, Erromako herria Zesarren hiltzaileen aurka jarri zuen, beti boterearen monopolioa beretzat gorde nahian. Baina arazo bat sortu zitzaion, Zesarren semeordea, Oktavio, iritsi zenean.
K.a. 44an, Galiarantz abiatu zen, gobernua hartzeko xedean. Brutok ez zion eman nahi izan eta Senatuak Marko Antonio arerio publiko izendatu zuen. Oktavianori esleitu zion bera garbitzeko enkargua. Modenako Gerran garaitu zuten, baina lortu zuen burua altxatzea eta, Lepidok lagundu zion. Azkenean, Oktaviano, Lepido eta Marko Antoniok Bigarren Triunbiratua paktatu zuten K.a. 43an. Gerra zibila ekarriko zuen honek guztiak.
Marko Antonioren garaipenak Inperioaren ekialdeko probintzien kontrola eman zion eta, partiarren aurka borrokan zebiltzanez, honela hasi zen Egiptoko Kleopatra VII.arekin harremanetan. Marko Antonio gero eta gehiago joan zen urrutiratzen Erromako bizitzaz eta Partia eta Armeniako kanpainetan zentratu zen. Octavio, bitartean, Sexto Ponpeio garaitzeko ahaleginetan zebilen. Erabat aldenduta, K.a. 31n, gerra zibila zegoen Erroman. Marko Antonio Egiptoko Kleopatra VII.aren aliatu zen eta porrota jasan zuten Actium-eko itsas borrokan K.a. 30. urtean. Alexandriarantz itzultzean, ezin izan zien Zesar Augustoren indarrei aurre egin eta bere buruaz beste egingo zuen porrota izan eta urtebetera.