Back حزب الفهود السود Arabic Qara Pantera (partiya) Azerbaijani Партия на черните пантери Bulgarian ব্ল্যাক প্যান্থার পার্টি Bengali/Bangla Black Panther Party Breton Partit Pantera Negra Catalan Black Panther Party Czech De Sorte Pantere Danish Black Panther Party German Κόμμα Μαύρων Πανθήρων Greek
 |
Artikulu honek erreferentziak behar ditu. Hemen erreferentzia egiaztagarriak gehituz lagun dezakezu. |
| Pantera Beltza Alderdia | ||
|---|---|---|
| ||
 | ||
| Datuak | ||
| Mota | erakunde politikoa | |
| Herrialdea | Ameriketako Estatu Batuak | |
| Ideologia | Black Nationalism (en)  , antirrazismoa, Antikapitalismoa, antiinperialismoa, maoismoa, Antifaxismoa, Sozialismo iraultzailea, Panafrikanismoa, Afrocentrism (en) , Askapen nazionala eta Intercommunalism (en) | |
| Kokapen politikoa | Ezker iraultzaile politiko | |
| Agintea | ||
| Lehendakaria | Huey P. Newton | |
| Egoitza nagusi | ||
| Historia | ||
| Sorrera | 1966ko urriaren 15a | |
| Sortzailea | ||
| Sorlekua | Oakland | |
| Desagerpena | 1982 | |
Pantera Beltza Alderdia (ingelesez: Black Panther Party eta jatorriz Autodefentsarako Pantera Beltza Alderdia, eta Pantera Beltzak izenaz ezagunak) Ameriketako Estatu Batuetako erakunde politiko afroamerikarra da, Huey P. Newtonek eta Bobby Sealek1966ko urrian Oaklanden sortua, Kalifornian.
Newtonek eta Sealek Malcolm Xren pentsamenduaren eta The Wretched of the Earth (1961) liburuaren autore Martinikako Frantz Fanon psikiatra eta pentsalari panafrikanistaren eragina jaso zuten. Horrela sortu zuten Merriteko Unibertsitatean, Oaklanden, Ikasleen Arimaren Aholku Kontseilua. 1966an, Malcolmen hilketaren urteurreneko ospakizun ekitaldietarako, armaturiko gazte eskuadroi bat campusera eramatea proposatu zuten, baina proposamen hura atzera bota zitzaien. Horren ondorioz, kontseilua utzi eta Pantera Beltza Alderdia sortzea erabaki zuten.
Pantera Beltzak Malcolm Xren ideien oinordeko dira, haren heriotzaren ondoren sortu baitziren eta haren ideiak gauzatzea zuten helburu. Ameriketako Estatu Batuetako Beltzen Komunitatearen bizi kalitatea hobetzeko hainbat programa sustatu zituzten: umeentzako gosarien programa, herri beltzarentzako doako ospitalean ezarpena edota drogen aurkako borroka, beste batzuen artean.
1969an FBIk "arerio publiko nagusitzat" jo zituen eta, hein handi batean, hori izan zen alderdiaren desagerketarako faktore nagusietako bat, alderdiaren baitan ikerketak, infiltrazioak eta desestrukturazioa gertatu baitzen. FBIren Kontrainteligentzia Programen bitartez, Pantera Beltzek atxiloketak, hilketak eta indarrezko erbesteratzeak pairatu eta alderdia desagertu zen.