Piperrauts

Piperrauts
Espezia eta food powder (en)
Osagaiak	pipermorroa
Historia
Honen produktua	Capsicum

Piperrautsa piper gorri iharrak ehoz egindako hauts gorria da, janarien bizigarri gisa erabiltzen dena.^[1]

Piper gorri deshidratatuak ehoz eginiko hautsa da, janarien ongarri, botika eta tindagai gisa erabiltzen dena. Kolore hori-gorriko hautsa, piper gorriaren mamia edo ale osoa (azal eta guzti), airean lehortu edo haritz hezearekin eginiko sutan ketu eta birrindutakoa da, eta jakiak kolorez, ahogozoz eta, batez ere, lurrinez dotoretzeko baliatzen da. Euskal Herrira Erdialdeko Amerikatik XVII. mendean ekarria, piperra Mendebaldeko Europa osoan berehala herritartu zen, hein batean edo bestean piperbeltza ordezteko. Egun, naturalak (fruta usaintsua) zein keztatutakoak merkaturatzen dira gurean piperrauts gozo, gazi-gozo eta minak, hermetikoki itxitako metalezko potoetan, lurrinik ez galtzeko.^[2][3][4]

Herrialde tropikal gehienetan eta Asian, bereziki, biziki erabilia izateaz gain, presentzia handia du Afrika iparralde, Portugal, Serbia, Levante, Turkia eta Hungariako sukaldaritzan. Gaur egun, India eta Txina dira piperrauts esportatzaile behinenak.

1. ↑ Lur entziklopedietatik hartua.
2. ↑ Agirre, Edorta. (2014). «Elikadura Hiztegi Entziklopedikoa» calameo.com (Noiz kontsultatua: 2019-01-05).
3. ↑ Arantza, Lorenzo; Uranga, Ane Miren. «Espeziak eta gozagarriak» Zientzia.eus (Noiz kontsultatua: 2023-03-14).
4. ↑ Lorenzo, Arantza. «Espezia eta usain belarrak» Berria (Noiz kontsultatua: 2023-03-14).