Tepui

Tepuia gailur zapala duen eta pareta pikoz inguraturik dagoen goi-ordoki markartsua da. Guyanako mendigunean agertzen dira, Venezuelako Gran Sabanan batez ere. Kuartzitaz, hareharriz eta arbelezko ohantze mehe batzuetaz osatuta dago. Era berean, formazio berezi horiek kopuru eta tamaina txikiagoetan aurki daitezke inguruko herrialdeekiko mugan, hala nola, Guyana Kolonbia eta Brasilekiko mugan. Mendi hauek planetako ageriko formaziorik zaharrenak dira; euren jatorria kanbriaraurretik dator. Amazonas ibaiaren iparraldeko mugaren eta Orinoko ibaiaren artean dago. Lurraren historian zehar, ordokia higatu egin zen, eta tepuiak sortu ziren. Bere izena mendia edo jainkoen bizilekua esan nahi du. Gaur egun, tepuyak Venezuelako legeek babesten dituzte Monumentu Natural bezala, eta soilik horietako gautxi batzuk igotzea baimentzen da. Tepuy hauen gailurren gainean ibaiak eta ur-jauzi erraldoiak jaiotzen dira, ezagunena Aingeru ur-jauzia delarik, munduko ur-jauzirik altuena.