Jinsu | gorko ![]() |
---|---|
Ɓii-leydiyankaaku | Benen ![]() |
Innde | Olofin (The great one) ![]() |
Place of death | Ile Ife ![]() |
Marude | Ojugbelu Arere, Oranyan ![]() |
Wolde | Yarbankoore ![]() |
Sana'aji | monarch ![]() |
Diina | Yoruba religion ![]() |
Oduduwa wonnoo ko laamɗo diineeji Yoruba, sosɗo laamu Ife e laamɗo tagɗo (orisha) e nder diine Yoruba. Iwdi makko e leydi ko wuro Oke Ora[1][2] E wiyde aadaaji, ko kanko joginoo tiitoonde Olofin mo Ile-Ife, wuro ceniingo Yoruba.[3] O laami ko juuti e nder Ife,[4][5] kadi o wonii jibinannde laamɓe keewɓe jeyaaɓe e leydi Yorubaland.[6][7]
E nder aadaaji diineeji Yoruba, Oduduwa ina yi’ee no tagoore diine walla semi-diine nde laamɗo tagaaɗo, Olodumare, neldi gila asamaan ngam tagde leydi e dow ndiyam. Ɗee ɗoo gooŋɗinɗe ko aadaaji Yoruba en njogii ngam wonde kaaƴe gonɗe e daartol tagoore maɓɓe. Obatala, miñi mum Oduduwa, e Oduduwa ɗoo ina lomtiniree maandeeji e kalaas, Obatala ina ƴetta dow, Oduduwa ina ƴetta les. E nder ndee ɗoo daartol, Oduduwa ina anndiraa kadi Olofin Otete, ƴettuɗo kalaas gonɗo (Igbá Ìwà) e Olodumare.[8]
Nate daartol bannge goɗɗo oo ina kollita wonde o eggiima e nder falnde Ife ummoraade Oke Ora, renndo to fuɗnaange Ife. Wakkati e juutde laamu maako laaɓaaka, ammaa ruuhu Yoruba ɗon nuɗɗina dow Oduduwa ɗon nuɗɗina bana wakkati bee hoore maako. Oduduwa woni laamɗo gadano Ife gooto, mo hade makko wonnoo ko fedde renndooji loowdiiji, Elu sappo e tati. Ko kanko kadi woni baaba sosɗo laamuuji laamɓe ceertuɗi jeytaare e nder leydi Yoruba, hannde kadi omo teddiniree “jaambaaro, jaambaaro, gardiiɗo, e baaba leñol Yoruba”.