Marteling

Marteling, foltering, piniging, tramtearing, tamtearring of mei in argaysk wurd tortuer (fan it Latynske tortus, "ferwrongen") is it mei opsetsin tabringen fan lichaamlike en/of geastlike pine oan in beskaat organisme mei as doel om 'e iene of oare winsk te ferfoljen fan dejinge dy't martelet of om dejinge dy't martele wurdt ta it ien of oar te twingen. Hjirby moat men derom tinke dat in martelder net dejinge is dy't martelet, mar dejinge dy't martele wurdt. Marteling is by definysje in úttochte en opsetlike die; it ûnbewust of by fersin tabringen fan pine sûnder dat dat jins spesifike bedoeling is, wurdt net beskôge as marteling. Hjoed de dei is de ynternasjonale konsensus dat marteling net allinnich ymmoreel is, mar ek ympraktysk, mei't slachtoffers fan marteling op in stuit alles sizze sille om mar fan 'e tabrochte pine ferlost te wêzen, mei as gefolch dat tsjûgenissen of bekentenissen dy't ôflein binne ûnder foarmen fan marteling folslein ûnbetrouber binne.