Swarte Dea

De Swarte Dea is de namme foar in epidemyske sykte dy't tusken 1347 en 1351 yn Europa omgie en in soad slachtoffers makke, soms tsientallen persinten fan de befolking. De epidemy koste wrâldwiid tusken de 75 en 100 miljoen minsken it libben. Meastal waard al oannomd dat it hjir om de pest gie, mar hjiroer bestie oant foar koart gjin absolute wissichheid. De mooglikheid dat de epidemy feroarsake waard troch in filofirus waard ek iepenlitten. Ta dizze groep fan firussen hearre ûnder mear it ebolafirus en it marburgfirus. Mar de pest wurdt net feroarsake troch in firus, mar troch de baktearje Yersinia pestis, dy't ferspraat wurdt troch flieën dy't benammen op de swarte rôt parasitearje. Dat in baktearje de oarsaak wie fan de pest en dat dizze baktearje fersprate waard troch flieën op rôten, waard pas hûnderten jierren letter bekend. Ut oerlevering en tekeningen witte wy dat de Swarte Dea bûlen (swolling fan de lymfeklieren), fergelykber mei de Aziatyske bûlepest út de 18e iuw, feroarsake. Dit steunt de teory dat it by de Swarte Dea om bûlepest gie. Yn 2010 waarden spoaren fan de Yersinia pestis baktearje yn it DNA fûn fan skrinkels út massagrêven dêr't slachtoffers fan de Swarte Dea yn begroeven binne. ^[1]

1. ↑ http://news.discovery.com/history/black-death-plague-bacteria.html