Apoideos

Apoideos Apoidea
Apis mellifera, abella común ou europea
Clasificación científica
Reino: Animalia Filo: Arthropoda Clase: Insecta Orde: Hymenoptera Suborde: Apocrita Superfamilia: Apoidea Latreille, 1802
Familias
Véxase o texto

A dos apoideos (Apoidea) é unha superfamilia de insectos da orde dos himenópteros, suborde dos apócritos, cuxas especies son vulgarmente coñecidas como abellas e abesouros, xa que a máis coñecida das súas familias é a dos ápidos, entre cuxos membros áchanse a abella común e os abesouros.

A superfamilia abarca especies solitarias, semisociais e eusociais, que subministran alimentos ás súas larvas, fan os seus niños nunha variedade de substratos, como o solo, a talos ocos, buratos de troncos, etc. Ao igual que noutros himenópteros, en moitas especies o ovipositor ou apéndice do abdome das femias transformouse nun aguillón ou ferrete utilizado para a defensa.

As abellas de certos grupos recolectan pole dunha gran variedade de flores, e denomínanse polilécticas; outras, en cambio, están máis especializadas e recolectan pole dun só grupo limitado de especies, en xeral membros dun só xénero, e son denominadas oligolécticas.

As abellas son os polinizadores máis importantes das magnoliófitas (as plantas con flores). Posúen unha lingua larga, ou glosa, que utilizan para obteren o néctar. Moitas presentan un órgano adaptado para recolectar o pole, denominado escopa ou corbícula, no terceiro par de patas; outras teñen a escopa no abdome, ou carecen deste órgano por completo; úsano para transportar o pole á colmea para alimentaren ás súas larvas.

Os poideos subdivídense en dos subgrupos, o dos esfeciformes (parafilético), que comprende especies coñecidas como avespas esfecoides ou avespas apoides, e o dos antófilos (monofilético), que comprende as abellas (sensu lato). A maior diferenza entre os dous subgrupos, á parta da filoxenia, é que as avespas esfecoides usan presas para alimentaren ás sús larvas, e as abellas recorren ao pole e ao néctar das flores e, ademais, o corpo das esfecoides está cuberto de vilosidades simples, e o das abellas por pelos plumosos ou ramificados.

Hai ao redor de 10 000 especies descritas de avespas esfecoides e cerca de 20 000 de abellas, e calcúlase que hai outras tantas por identificar e describir.

En concreto, están descritas na actualidade 28 740 especies de apoideos, repartidas en 11 familias que comprenden 754 xéneros.^[1]

A filoxenia molecular demostra que as abellas xurdiron a partir da familia tradicional dos Crabronidae, polo que o agrupamento é parafilético, o que o levou a unha reclasificación para constituír familias monofiléticas.^[2]

1. ↑ Bees & Apoid Wasps. Apoidea na EOL. Consultada o 15 de xuño d 2021.
2. ↑ Manuela Sann, Oliver Niehuis, Ralph S. Peters, Christoph Mayer, Alexey Kozlov, Lars Podsiadlowski, Sarah Bank, Karen Meusemann, Bernhard Misof, Christoph Bleidorn and Michael Ohl (2018): "Phylogenomic analysis of Apoidea sheds new light on the sister group of bees". BMC Evolutionary Biology 18: 71.