As mulleres na Roma antiga

Atención: Este artigo ou apartado precisa dun traballo de revisión. tradución sen metade das referencias de orixe Por favor, vexa a lista de problemas indicados neste modelo e mellóreo de acordo coas indicacións. Cando os problemas se resolvan, retire esta mensaxe, pero non quite esta mensaxe ata que estea todo solucionado. De ser posible, sería mellor substituír este marcador por outro máis específico. (Desde setembro de 2019)

Na Roma antiga, as mulleres que nacían libres eran cidadás (cives),^[2] aínda que non podían votar nin ocupar cargos públicos.^[3] Debido a este limitado papel público da muller na Roma antiga, os historiadores romanos mencionan con menos frecuencia as mulleres que os homes. Con todo, mentres que as mulleres romanas en xeral non tiñan ningún poder político directo, as de familias ricas e destacadas podían exercer (e de feito exercían) grande influencia a través da contorna privada.^[4] Entre as mulleres excepcionais que deixaron unha marca indelébel na historia están as semilexendarias Lucrecia e Claudia Quinta, cuxas historias teñen un matiz mítico; as decididas mulleres republicanas como Cornelia, nai dos Gracos, e Fulvia, que comandou un exército e acuñou moedas coa súa imaxe; as mulleres da dinastía xulio-claudiana como Livia, a máis prominente, que contribuíu á formación dos costumes imperiais; e a emperatriz Helena(c.250–330 AD), unha forza motriz na propagación do cristianismo.^[5]

Como sucede cos membros masculinos da sociedade, as mulleres da elite e os seus actos políticos significativos eclipsaron as mulleres de rango inferior nos rexistros históricos. As inscricións e sobre todo os epitafios documentan os nomes dun gran número de mulleres ao ancho do Imperio romano, pero non nos din moito máis delas. Algunhas instantáneas da vida diaria preserváronse nos xéneros literarios latinos como o teatro, a sátira ou a poesía, en especial nos poemas de Catulo e Ovidio que ofrecen vívidos escintileos das mulleres romanas nos comedores e toucadores, nos eventos deportivos e teatrais, de compras, maquillándose, practicando a maxia, preocupadas polo embarazo —con todo, todo visto a través de ollos masculinos—.^[6] As cartas de Cicerón, por exemplo, revelan de maneira informal como o autoproclamado grande home interactuou de portas para dentro coa súa esposa Terencia e a súa filla Tulia, do mesmo xeito que os seus discursos demostran con menosprezo as varias vías polas que podían gozar as romanas dunha libre vida sexual e social.^[7]

O único papel público principal reservado exclusivamente ás mulleres foi no ámbito relixioso: o sacerdocio das vestais. Libres de calquera obriga matrimonial ou de ter fillos, as vestais dedicábanse ao estudo e a correcta observación dos ritos considerados necesarios para a seguridade e supervivencia de Roma, e que non podían ser realizados polos colexios masculinos de sacerdotes.^[8]

1. ↑ Jasper Burns, "Sabina," in Great Women of Imperial Rome: Mothers and Wives of the Caesars (Routledge, 2007), páxs. 124–140.
2. ↑ A forma de matrimonio romano chamada conubium, por exemplo, requiría que ambos os esposos fosen cidadáns; como os homes dos municipios romanos tiñan garantida a civitas sine suffragio, as mulleres (polo menos as elixíbeis para conubium) eran cidadás sen sufraxio. O status legal dunha nai como cidadá afectaba á cidadanía do seu fillo. Toda a cidadanía romana recoñecida como tal pola lei non tiñan os mesmo dereitos e privilexios, en particular no que respecta ao exercicio de altos cargos. Vésaxe A Casebook on Roman Family Law, e A.N. Sherwin-White, Roman Citizenship (Oxford University Press, 1979), páxs. 211 e 268 (sobre a cidadanía masculina no que se refire ao matrimonio de mulleres cidadás) et passim. ("crianzas de dúas persoas con cidadanía romana") indica que que se consideraba que unha muller romana tiña a condición de cidadá, en contraste específico cun peregrina.
3. ↑ Bruce W. Frier and Thomas A.J. McGinn, A Casebook on Roman Family Law (Oxford University Press: American Philological Association, 2004), páxs. 31–32, 457, et passim.
4. ↑ Kristina Milnor, "Women in Roman Historiography," in The Cambridge Companion to the Roman Historians (Cambridge University Press, 2009), páx. 278; Ann Ellis Hanson, "The Restructuring of Female Physiology at Rome," in Les écoles médicales à Rome: Actes du 2^ème Colloque international sur les textes médicaux latins antiques, Lausanne, septembre 1986 (Université de Nantes, 1991), páx. 256.
5. ↑ A menos que se indique o contrario, este resumo introdutorio está baseado en Beryl Rawson, "Finding Roman Women," en A Companion to the Roman Republic (Blackwell, 2010), páx. 325.
6. ↑ Kelly Olson, "The Appearance of the Young Roman Girl," en Roman Dress and the Fabrics of Roman Culture (University of Toronto Press, 2008), páx. 139.
7. ↑ Para a difamación da notoria Clodia; véxase Pro Caelio.
8. ↑ Para unha visión extensa e moderna das vestais, véxase Ariadne Staples, From Good Goddess to Vestal Virgins: Sex and Category in Roman Religion (Routledge, 1998).