August Friedrich Leopold Weismann, nado en Frankfurt am Main o 17 de xaneiro de 1834 e finado en Friburgo o 5 de novembro de 1914, foi un biólogo evolutivo alemán. Ernst Mayr situouno como o segundo teórico da evolución máis notable do século XIX, despois de Charles Darwin. Weismann foi director do Instituto Zoolóxico e o primeiro profesor de zooloxía da Universidade de Friburgo.
A súa principal contribución foi a teoría do plasma xerminal, que se chegou a coñecer durante un tempo como weismannismo,[1] segundo a cal (nun organismo multicelular) a herdanza só ten lugar por medio das células xerminais, os gametos, como os óvulos e espermatozoides. Outras células do corpo, chamadas células somáticas, non funcionan como axentes da herdanza. O efecto prodúcese nunha soa dirección: as células xerminais producen células somáticas e non son afectadas por nada que as células somáticas poidan aprender ou, por tanto, por calquera capacidade que un individuo poida adquirir durante a súa vida. A información xenética non pode transmitirse do soma ao plasma xerminal e á seguinte xeración. Isto denomínase barreira de Weismann.[2] Esta idea descarta a herdanza dos caracteres adquiridos proposta por Jean-Baptiste Lamarck.[3]
A idea da barreira de Weismann é esencial na síntese evolutiva moderna, aínda que non se exprese hoxe nos mesmos termos. Na opinión de Weismann o proceso en gran medida aleatorio da mutación, que debe ocorrer nos gametos (ou nas células troncais que as formaron) é a única fonte de cambio para que actúe a selección natural. Weismann foi un dos primeiros biólogos en negar categoricamente a chamada herdanza branda (soft inheritance).[4] Aínda que, modernamente, algúns fenómenos epixenéticos introducen matizacións sobre a posibilidade dun certo tipo de herdanza branda.[5] As ideas de Weismann precederon o redescubrimento dos traballos xenéticos de Gregor Mendel, e aínda que Weismann era cauteloso ante a aceptación do mendelismo, investigadores máis novos axiña conectaron ambas ideas.
Weismann é moi admirado hoxe. Ernst Mayr considerouno o pensador evolutivo máis importante entre Darwin e a síntese evolutiva de 1930–40, e foi "un dos grandes biólogos de todos os tempos".[6]