Auschwitz

Auschwitz
Tipo	campo de concentración nazi, museo, campo de exterminio e conxunto arquitectónico
Parte de	Museo estatal de Auschwitz-Birkenau
Localización
50°02′09″N 19°10′42″L / 50.0358, 19.1783
Estado	Polonia
Voivodatos	Voivodato da Pequena Polonia
Powiat	Condado de Oświęcim
Construción
Fundación	20 de maio de 1940
Inauguración	20 de maio de 1940
Demolición	27 de xaneiro de 1945
Dimensións
Superficie	192 ha e 191,97 ha
Patrimonio cultural
Patrimonio da Humanidade
Tipo	Patrimonio cultural  → Europa-América do Norte
Data	1979 (3ª Sesión), Criterios de Patrimonio da Humanidade: (vi)
Identificador	31
Monumento inmoble
Identificador	A-714/95 z 1995-08-02
Eventos
liberación
Composto por
Auschwitz-Birkenau, Monowitz e Auschwitz I
Na rede
auschwitz.org
[ Wikidata ]

O campo de concentración de Auschwitz (en alemán: Konzentrationslager Auschwitz) foi un complexo de 40 campos de concentración e de exterminio operados pola Alemaña nazi na Polonia ocupada durante a segunda guerra mundial e o Holocausto. Componse de Auschwitz I, o campo principal (Stammlager) en Oświęcim; Auschwitz-Birkenau, un campo de concentración e exterminio construído con numerosas cámaras de gas; Auschwitz III-Monowitz, un campo de traballo creado para achegar persoal a unha fábrica para o conglomerado químico IG Farben; así como ducias de subcampos.^[1] Os campos convertéronse nun importante lugar para a Solución final do réxime nazi.

Despois de que Alemaña provocase a segunda guerra mundial coa invasión de Polonia en setembro de 1939, as Schutzstaffel (SS) converteron Auschwitz I, un antigo cuartel do exército polaco, nun campo de prisioneiros de guerra para presos políticos polacos.^[2] Os primeiros ocupantes, criminais alemáns levados ó campo en maio de 1940 como funcionarios, estabeleceron a reputación do campo polo seu sadismo, malleiras, torturas e execución de prisioneiros polas razóns máis triviais. Os primeiros gaseamentos de prisioneiros soviéticos e polacos producíronse no bloque 11 de Auschwitz I en agosto de 1941. A construción de Auschwitz II comezou o mes seguinte, e dende 1942 até finais de 1944, trens cargados de xudeus traídos de todas partes da Europa ocupada pola Alemaña nazi, foron conducidos até as cámaras de gas. Dos 1,3 millóns de persoas enviadas a Auschwitz,^[3] 1,1 millóns morreron.^[3] O número de mortes inclúe 960 000 xudeus (865 000 dos cales foron gaseados ó chegar), 74 000 polacos non xudeus, 21 000 xitanos, 15 000 prisioneiros de guerra soviéticos, e 15 000 outros europeos.^[4] Aqueles que non morreron nas cámaras de gas fixérono de fame, esgotamento, doenzas, execucións individuais ou malleiras. Outros foron asasinados por mor de experimentos médicos.

Cando menos 802 prisioneiros tentaron escapar, 144 dos cales tiveron éxito, e o 7 de outubro de 1944, dúas unidades de Sonderkommando, compostas por prisioneiros que atendían as cámaras de gas, fixeron un levantamento sen éxito. Só 789 membros do persoal do campo (non máis do 15%) foron algunha vez xulgados;^[5] e moitos, incluíndo o comandante do campo Rudolf Höss, foron executados. O fracaso dos Aliados para actuar ante os primeiros informes de atrocidades no campo, bombardeando ora o campo, ora os seus ferrocarrís, segue a ser controvertido.

Conforme o Exército Vermello soviético se achegaba a Auschwitz en xaneiro de 1945, contra o remate da guerra, as SS enviaron á maioría da poboación dos campos cara ó oeste en marchas da morte con dirección o interior de Alemaña e Austria. As tropas soviéticas entraron no campo o 27 de xaneiro de 1945, un día conmemorado dende o ano 2005 como o Día Internacional de Conmemoración en Lembranza das Vítimas do Holocausto. As décadas seguintes despois da guerra, sobreviventes como Primo Levi, Viktor Frankl e Elie Wiesel escribiron memorias das súas experiencias, e o campo converteuse nun símbolo dominante do Holocausto. En 1947, Polonia fundou o Museo estatal Auschwitz-Birkenau no lugar de Auschwitz I e II, e en 1979 foi nomeado como Patrimonio da Humanidade pola UNESCO.

1. ↑ Auschwitz-Birkenau State Museum (ed.). "Auschwitz I, Auschwitz II-Birkenau, Auschwitz III-Monowitz". Arquivado dende o orixinal o 22 de xaneiro de 2019. Consultado o 26 de febreiro de 2020. 
2. ↑ Dwork & van Pelt 2002, p. 166.
3. ↑ ^{3,0 3,1} Piper 2000b, p. 230.
4. ↑ Piper 2000b, pp. 230–231; véxase tamén Piper 1998b, pp. 71–72.
5. ↑ Lasik 2000b, p. 116, n. 19.