Cifra

Unha cifra, díxito ou algarismo é un signo ou carácter que serve para representar un número. En matemáticas e ciencia da computación, un díxito numérico é un símbolo, p. ex. 3, usado en numerais (combinacións de símbolos), p. ex. 37, para representar números (enteiros ou reais) en sistemas de numeración posicionais.

A palabra cifra vén do árabe ṣifr, 'cero' (que despois se ampliou para os outros díxitos), e díxito provén do latín digitus, 'dedo', porque os 10 dedos corresponden aos 10 díxitos no sistema numérico común en base 10, isto é, un díxito decimal).

Un díxito é cada unha das cifras que compoñen un número nun sistema determinado; no sistema decimal son: 0 (cero), 1 (un), 2 (dous), 3 (tres), 4 (catro), 5 (cinco), 6 (seis), 7 (sete), 8 (oito) e 9 (nove). Así, 157 componse dos díxitos 1, 5 e 7.

Por tradición, polo menos desde a época do Antigo Exipto, utilízase o sistema decimal, debido ao moi antigo uso dos dez dedos da man para axudar a contar, aínda que non hai ningunha razón especial para que un sistema de numeración deba utilizar a base dez.

No sistema decimal necesítanse 10 díxitos, aínda que teñen diferente valor en función da súa posición, pois se agrupan de dez en dez, isto é, mediante decenas (10¹), centenas (10²), millares (10³) e así sucesivamente. Este método de notación posicional, agrupando de dez en dez, provén da India, de transmitiuse a Occidente polos matemáticos musulmáns durante a Idade Media.

O máis simple é o sistema binario, que só precisa de dous díxitos, xeralmente representados por 0 e 1; no sistema binario agrúpanse de dous en dous: dous (2¹), catro (2²), e así sucesivamente. É un sistema moi empregado en informática.

Exemplos de díxitos inclúen calquera dos caracteres decimais desde "0" até "9", ou dos caracteres do sistema binario "0" ou "1", e os díxitos "0"..."9", "A",...,"F" usados no sistema hexadecimal. Nun sistema de numeración dado, se a base (radical, en inglés radix) é un enteiro, o número de díxitos necesarios, incluíndo o cero, é sempre igual ao valor absoluto da base.