Eicosanoide

En bioquímica os eicosanoides (o termo máis usado^[1]) ou icosanoides^[2] (a IUPAC prefire este último actualmente^[3]) son lípidos con función sinalizadora ou mediadora orixinados pola oxidación de ácidos graxos esenciais de 20 carbonos do tipo omega-3 e omega-6.

Funcionan en vertebrados e invertebrados exercendo un complexo control sobre diversos sistemas corporais, principalmente na inflamación ou inmunidade, e como mensaxeiros no sistema nervioso central. As redes de control que dependen dos eicosanoides están entre as máis complexas do corpo humano.

Os eicosanoides ω-6 son xeralmente proinflamatorios; e os ω-3 teñen unha actividade proinflamatoria moito menor. As cantidades e o equilibrio entre estes lípidos na dieta dunha persoa afectan ás funcións que os eicosanoides controlan no corpo, con efectos sobre as enfermidades cardiovasculares, os triglicéridos, presión sanguínea e artrite. Fármacos antiinflamatorios como a aspirina e outros antiinflamatorios non esteroideos (AINEs) actúan reducindo a síntese de eicosanoides.

Existen catro grandes familias principais de eicosanoides: prostaglandinas, prostaciclinas, tromboxanos e leucotrienos. Os tres primeiros pertencen ao grupo dos prostanoides. Outras familias menores de tipo eicosanoide, chamadas eicosanoides non clásicos ou novos son as lipoxinas e eoxinas, entre outros. As familias divídense en dúas ou tres series separadas, que derivan dun ácido graxo esencial ω-3 ou ω-6. As diferentes actividades destas series explican en gran medida os efectos sobre a saúde das graxas ω-3 e ω-6.^[4][5][6][7]

1. ↑ Facendo unha procura na base de artigos científicos PubMed procurando "eicosanoid"All fields aparecen 4.610 artigos co termo eicosanoide (eicosanoid) [1], mentres que procurando "icosanoid"[All fields] só aparecen 41 artigos co termo icosanoide (icosanoid) [2].
2. ↑ IUPAC Goldbook - icosanoid. Nesta referencia a propia IUPAC recoñece que os especialistas nese campo da bioquímica usan comunmente "eicosanoide", a pesar de estar recomendado "icosanoide".
3. ↑ Índice Medtradiario. Tremedica.org - Letra E (ver eicosanoid) Cita: "Nun principio, a IUPAC adoptou o prefixo eicosa para designar as cadeas de 20 átomos de carbono, pero na edición da Nomenclatura da Química Orgánica de 1973 retractouse explicitamente e introduciu icosa". [...] "Pero como durante moitos anos se aceptou o prefixo eicosa, os bioquímicos seguen referíndose ao ácido araquidónico como ácido 5,6,8,9-eicosatetraenoico (con e e os indicadores numéricos antes do nome) e chamando eicosanoides aos seus derivados".
4. ↑ DeCaterina, R and Basta, G (2001). "n-3 Fatty acids and the inflammatory response – biological background" (PDF). European Heart Journal Supplements. 3, Suppl D: D42–D49. doi:10.1016/S1520-765X(01)90118-X. Consultado o 2006-02-10. 
5. ↑ Funk, Colin D. (30 November 2001). "Prostaglandins and Leukotrienes: Advances in Eicosanoid Biology". Science 294 (5548): 1871–1875. PMID 11729303. doi:10.1126/science.294.5548.1871. Consultado o 2007-01-08. 
6. ↑ Piomelli, Daniele (2000). "Arachidonic Acid". Neuropsychopharmacology: The Fifth Generation of Progress. Consultado o 2006-03-03. 
7. ↑ Soberman, Roy J. and Christmas, Peter (2003). "The organization and consequences of eicosanoid signaling". J. Clin. Invest 111 (8): 1107–1113. PMC 152944. PMID 12697726. doi:10.1172/JCI200318338. Consultado o 2007-01-05.