Lingua seri

Seri Cmiique iitom
Pronuncia:	[kw̃ĩːkɛˈiːtom]
Falado en:	México
Rexións:	Sonora
Total de falantes:	720 (censo de 2020)[1]
Familia:	Posiblemente hokana  Seri
Códigos de lingua
ISO 639-1:	--
ISO 639-2:	---
ISO 639-3:	sei
Mapa
Status
O seri está clasificado como "vulnerable" polo Libro Vermello das Linguas Ameazadas da UNESCO[2]

A lingua seri (que na súa propia lingua é chamada: cmiique iitom) é unha lingua indíxena falada por entre 716^[3] e 900^[4] persoas pertencentes ao pobo seri, que habita en Punta Chueca e El Desemboque, dúas aldeas na costa de Sonora, México.^[4] A lingua é xeralmente considerada como illada, mais intentouse incluíla na teórico familia de linguas hokanas.^[5] Non se atoparon evidencias concretas de conexións con outras linguas.

Os primeiros rexistros da lingua seri son do ano 1692,^[6] mais a poboación permaneceu bastante illada. Os traballos de investigación sobre a lingua seri comezaron en 1951 por Edward e Mary Beck Moser co Summer Institute of Linguistics.^[7]

A lingua é viable dentro da súa comunidade e úsase libremente na vida cotiá. As excepcións inclúen a escola primaria e secundaria, algunhas partes dos servizos da igrexa locais e as comunicacións con falantes de castelán fóra da comunidade seri.^[8] A maioría dos membros da comunidade, incluídos os mozos, dominan a súa lingua, mais a poboación de falantes é pequena e o coñecemento cultural foi diminuíndo dende que o estilo de vida tradicional de cazadores-recolectores foi substituído esencialmente na década de 1930 por asentamentos fixos. Ademais, moitos nenos xa non dominan a lingua por diversos motivos (escolas, Internet ou relacións sociais fóra da comunidade) e algúns nenos son completamente monolingües en castelán. Por estes motivos, o seri está catalogado como lingua vulnerable pola UNESCO.^[9]

1. ↑ Lenguas indígenas y hablantes de 3 años y más, 2020 Arquivado 03 de marzo de 2016 en Wayback Machine. INEGI. Censo de Población y Vivienda 2020.
2. ↑ Moseley, Christopher e Nicolas, Alexandre. "Atlas of the world's languages in danger". unesdoc.unesco.org. Consultado o 11 de xullo de 2022. 
3. ↑ La situación sociolingüística de la lengua seri en 2006.
4. ↑ ^{4,0 4,1} Ethnologue report for Seri
5. ↑ Erro no código da cita: Etiqueta <ref> non válida; non se forneceu texto para as referencias de nome :1
6. ↑ "The Seri Indians in 1692 as Described by Adamo Gilg". Arizona and the West 7. 
7. ↑ "Seri Texts". 
8. ↑ Marlett, Stephen A (2006). "La situación sociolingüística de la lengua seri en 2006" (PDF). 
9. ↑ "UNESCO".