Reino de Asturias

Atención: Este artigo ou apartado precisa dun traballo de revisión. Existe un desequilibrio notable en canto á extensión dos contidos. Pouco tratamento dos feitos que motivan a entrada e moito espazo para explicar as denominacións e o conflito historiográfico. Por favor, vexa a lista de problemas indicados neste modelo e mellóreo de acordo coas indicacións. Cando os problemas se resolvan, retire esta mensaxe, pero non quite esta mensaxe ata que estea todo solucionado. De ser posible, sería mellor substituír este marcador por outro máis específico. (Desde marzo de 2018)

Reino de Asturias

Reinu d'Asturies (ast)
Localización
43°21′45″N 5°50′35″O / 43.3625, -5.8430555555556
Capital	Cangas de Onís Pravia Samartín del Rei Aurelio Oviedo
Escindido de	Reino visigodo de Toledo
Poboación
Lingua oficial	lingua asturiana lingua leonesa lingua latina
Xeografía
Superficie	60.000 km²
Datos históricos
Precedido por	Reino visigodo de Toledo
Fundador	Paio de Asturias
Creación	718
Disolución	924
Sucedido por	Reino de León e Reino de Galicia
Organización política
Forma de goberno	monarquía electiva (718–842) monarquía hereditaria (842–914)
• Xefe de estado	monarca do Reino de Asturias

O Reino de Asturias ou Reino dos ástures (en latín: Regnum Asturorum) foi fundado no 718 polo nobre visigodo^[1] Paio de Asturias. Foi a primeira entidade política cristiá establecida trala invasión musulmá no 718 ou 722.^[2] Ese ano, Paio derrotou ao exército Omeia na batalla de Covadonga, o que tradicionalmente se considerou como o comezo da Reconquista. O reino de Asturias foi sucedido polo Reino de León no 925, cando Froila II reunificou os reinos e trasladou a capital a León.^[3] O reino de Asturias foi ata a súa partición o último reino bárbaro do período das grandes migracións e considérase como o precedente histórico da Coroa de Castela e do Reino de Portugal.^[4][5][6]

A carencia de fontes historiográficas que aludan a un Reino de Asturias, xunto coa narración mítica da orixe do reino,^{[7][8][9][10]} fai que unha gran parte dos estudosos dubiden da súa mesma existencia. Para esta parte da historiografía non se esta a respectar a literalidade da documentación, a cal fai sempre referencia ao Reino de Galicia^{[11][12][13][14][15][16][17][18][19]}.

De feito, algúns dos autores que introduciron e empregaron este termo, recoñecen nas súas obras que o nome de Reino de Asturias non é correcto, pois non é o que figura en crónicas, mapas e diplomas^{[20][21][22][23][24]}.

1. ↑ Esparza 2010.
2. ↑ Collins 1989, p. 49.
3. ↑ Collins 1983, p. 238.
4. ↑ Sánchez Albornoz 1989.
5. ↑ Valdeón Baruque 2003.
6. ↑ Valdeón Baruque 2002.
7. ↑ Erro no código da cita: Etiqueta <ref> non válida; non se forneceu texto para as referencias de nome :15
8. ↑ Erro no código da cita: Etiqueta <ref> non válida; non se forneceu texto para as referencias de nome :0
9. ↑ Erro no código da cita: Etiqueta <ref> non válida; non se forneceu texto para as referencias de nome :16
10. ↑ Erro no código da cita: Etiqueta <ref> non válida; non se forneceu texto para as referencias de nome :17
11. ↑ Collins, Roger (1995). The Arab Conquest of Spain: 710 - 797. Wiley. pp. 50–51. ISBN 9780631194057. Durante varios séculos despois da derrota dos godos, Galicia uniuse con outras rexións veciñas nos mesmos monarcas (...) Isto xeralmente chámase Reino de Asturias nas fontes tradicionais e modernas, aínda que os detalles históricos precisos destes eventos foron escurecidos polos mitos nacionais que conducen á construción da identidade española moderna. 
12. ↑ "Breve historia de Galiza (Francisco Carballo)" (PDF). Asociación Cedofeita. Consultado o 01/10/2018. Asturias non foi nunca reino, nin León antes da división a vir de Fernando I. De Paio a Vermudo III eran reis da Galecia, non de León, nin Asturias. Tanto o "neogoticismo" a derivar dos godos o inexistente reino asturián, como a ideoloxía españolista que inventa unha España desde os visigodos, Covadonga etc. ata os Borbóns, son pura fantasía. 
13. ↑ Vicetto, Benito (1865). Historia de Galicia 4. pp. 8–9. Vean, pues, los que aún persisten en denominar reyes de Oviedo y reyes de Asturias a los primeros reyes de la reconquista, vean, pues, claramente el error que asientan para los que investigan la historia de un pueblo por las denominaciones corográficas que, como la que nos ocupa, destruyen la pureza dela historia. Los reyes de la reconquista según dejamos ya demostrado geográfica e historicamente, no eran reyes de Oviedo ni reyes de Asturias; eran reyes de Galicia (...) 
14. ↑ Murguia, Manuel (1865). Historia de Galicia 4. p. 4. Para ellos (...) bajo la denominación de Reino de León, Galicia desaparece (...) 
15. ↑ López Teixeira, Xose Antonio (2010). A formación do reino de Galiza (711-910). Toxosoutos. p. 142. ISBN 978-84-92792-76-4. Gallaecia foi o topónimo que identificaba, alén das nosas fronteiras, a todo o conxunto de territorios que conforman o cadrante noroccidental peninsular. Os cronistas árabes e francos nomeaban a nova formación social como Gallaecia, e nela incluían o distrito de Asturias (...) 
16. ↑ Nogueira, Camilo (2001). A memoria da nación: O reino de Gallaecia. Xerais. p. 144. ISBN 84-8302-656-2. As fontes documentais cristiás e as historiografías carolinxia e árabe da época poñen en evidencia que os monarcas cristiáns eran denominados reis de Gallaecia 
17. ↑ García Álvarez, Rubén (1963). "Contribución gallega a la formación de Castilla". Grial (2): 142. ¿qué diremos del por todos llamado solar astur-leonés y que era en realidad Galicia, único nombre que para hablarnos de la España cristiana emplean las fuentes latinas y árabes más antiguas y más dignas de crédito? 
18. ↑ López Carreira, Anselmo (1998). O reino de Galiza. A Nosa Terra. p. 6. ISBN 84-89976-43-0. falar dos reinos de Asturias e León é unha sinécdoque (xa se sabe, tomar a parte polo todo), pois naquela época a todo ese territorio chamabaselle Galiza (segundo se pode comprobar tanto nos documentos como nos mapas) 
19. ↑ Murado, Miguel Anxo (2016). Outra idea de Galicia. Debate. ISBN 9788499923468. O que non existía entón era un reino asturiano como tal (...). Para os seus contemporaneos, o Reino de Asturias era na realidade o Reino de Galicia (...) 
20. ↑ Lafuente, Modesto (1887). Historia General de España. Tomo II. Montaner y simon, editores. p. 170. (...) ni al reino cristiano de Asturias le llamaban ellos Castela,sino Galicia 
21. ↑ Menéndez Pidal, Ramón (1943). La España del Cid 1. Espasa-Calpe. p. 89. los sarracenos comprendían bajo el nombre de gallegos también a leoneses y asturianos 
22. ↑ Castro, Américo (1948). España en su historia. Losada. los árabes llamaban gallegos a todos los cristianos del norte, mientras que a los catalanes los consideraban francos 
23. ↑ Sánchez Albornoz, Claudio (1981). Estudios sobre Galicia en la temprana Edad Media. Fundación Barrié de La Maza. pp. 26, 159, 523. ISBN 8485728106. en Cordoba llamaban Galicia al solar del reino astur" "durante el siglo IX fuera de la España(...) cristiana se daba al topónimo Galicia un amplio significado que llegaba a identificarse con toda la extensión de las tierras regidas por los sucesores de Pelayo" "durante el siglo IX en la españa musulmana y mas allá de los Pirineos se acostumbraba a llamar reyes de Galicia a los de Oviedo 
24. ↑ Maravall, Jose Antonio (1981). El concepto de España en la edad media. Centro de estudios constitucionales. p. 214. tanto en las fuentes carolingias como en las musulmanas toda la zona se denominaba, en efecto, Galicia