O Talmud ou talmud[1] (en hebreo: תַּלְמוּד, transl. ṯaləmūḏ, que significa estudo) é unha obra literaria e relixiosa, feita a partir da obra básica do dereito relixioso xudeu; é unha colección dos libros sagrados dos xudeus,[2] un rexistro de discusións rabínicas relativas á lei xudía e á ética xudía, e os costumes e historia dos xudeus. É un texto central do xudaísmo rabínico.
O Talmud ten dous compoñentes: a Mishná, o primeiro compendio escrito da Lei Oral Xudía; e a Guemará, unha discusión sobre a Mishná e os escritos tannaíticos que adoitan tocar outros temas.[3]
A Mishná foi composta por profesores tanaítas (Tannaim), termo que deriva da palabra hebrea que significa "ensinar" ou "transmitir unha tradición". Os tanaitas viviron entre os séculos I e III.[4] A primeira codificación atribúese a Aquiba ( 50 d. C. – 130 d. C. ), e un segundo, ao rabino Meir (entre 130 d. C. e 160 d. C. ), ambas as dúas versións están escritas na lingua aramea actual, aínda en uso no interior de Siria.[4]
Os termos Talmud e Gemara úsanse a miúdo indistintamente. [5] A Gemara é a base de todos os códigos da lei rabínica, e a miúdo cítase no resto da literatura rabínica; o Talmud tamén se refire a miúdo como Shas (en hebreo: ש"ס), unha abreviatura hebrea de shisha sedarim, as "seis ordes" da Mishnah.[6]