![]() | ||||
---|---|---|---|---|
| ||||
Wuri | ||||
| ||||
Ƴantacciyar ƙasa | Kameru | |||
Region of Cameroon (en) ![]() | South (en) ![]() | |||
Department of Cameroon (en) ![]() | Océan (en) ![]() | |||
Labarin ƙasa | ||||
Bangare na | Arochukwu |
Abam ƙabilar Igbo ce a jihar Abia . Tana cikin mazabar tarayya ta Arochukwu / Ohafia a Najeriya. Abam shine mafi girman dangi ta yawan jama'a da filaye a karamar hukumar Arochukwu, kuma daya daga cikin manyan dangi a gundumar Abia ta Arewa.
Abam ɗan'uwa ne ga Ohafia, kamar yadda Abam da Ohafia suke da zuriya ɗaya, al'adu, yare da dai sauransu. An san zuriyar mutanen Abam da Onyerubi Atita . [1] A matsayinmu na jama'a, ana kiran dangin Abam a jihar Abia da Abam Onyerubi .
A tarihi, mutanen Abam sun kasance mayaƙa masu tsauri da tsoro. Sun yi fahariya a yakin yaƙe-yaƙe, kuma sun taka rawar gani sosai a aikin sojan haya da na soja a Gabashin Nijeriya. An ba su kwangilar ne a fadin kasar Igbo da ma wajensu domin kare kai, a madadin al’ummomin da suke karkashin zalunci ko halaka daga makwabta ko makiya masu nisa. Abam warriors sune majagaba na mashahurin Ikpirikpi Ogu, wanda aka fi sani da Abam War Rawar, wanda dangin Ohafia suka daidaita da Ohafia War Dance da kuma dangin Abiriba a matsayin Abiriba War Rawar. Abam ba shi kaɗai ba yana da nagartaccen al'adar soja. Sauran dangin da ke kusa da Abam suma sun haɓaka wannan al'ada kamar Abam. Kabila irin su Ohafia, Abiriba, Edda, Alayi, Igbere, Ututu da dai sauransu suma sun bunkasa wannan al’adar mayaka kuma duk da suka hada da Abam sun gina kungiyar sojan yankin da daukacin kasar Ibo suka firgita. A wasu lokuta, wadannan gungun mayaƙan da suka yi amfani da su, suka yi amfani da su, da kuma yin amfani da su don yin balaguro na yankin Aro a kudancin Nijeriya. Ana kyautata zaton cewa idan ba Abam mayakan Abam da sauran dangin Jaruman da ke makwabtaka da su kamar Abam ba, da ba a samu kungiyar Aro ba. Mutanen Abam ba mayaƙa ne kawai ba, har ma manoma ne masu himma da kasuwanci.
Abam yana da fadin kasa mai albarka, wanda ya mayar da shi kwandon abinci na jihar Abia. Tare da gonakin dabino, Shukan Rubber, Gashin Shinkafa, gonakin Rogo, gonakin koko, da sauran su, wanda ya mamaye yawancin fili. Wuri ne mai yawan zaman lafiya da karimci ga ’yan asalinsa da maziyartan sa. 'Ya'yanta maza da mata, suna yin abubuwan cin zarafi a duk faɗin duniya.
Al'umma a Abam
Abam a jihar Abia yana da kauyuka 27. [2] Wasu daga cikin kauyukan sune:
• Ndiebe Abam [3]
• Ozu Abam
• Idima Abam
• Amaeke Abam
• Amelu Abam
• Amuru Abam
• Aminu Abam
• Atan Abam
• Ndi-Okereke Abam
• Ndi-Ojugwo Abam
• Ndi-Inya Abam
• Ndi-Mmeme Abam
• Ndi-Agwu Abam da sauransu.
Zuriyar Hijira
Akwai wasu al’ummomi da garuruwa da dangoginsu a wasu sassan Gabashin Najeriya, wadanda suka samo asali daga asalinsu na Abam, musamman saboda sake tsugunar da wadannan mutanen Abam zuwa yankunan, bayan yakin da suke yi, ko ayyukan haya, ko kuma fadada filayen noma a can. Wasu daga cikinsu sune:
• Garin Umuhu dake karamar hukumar Bende ta jihar Abia.
• Al'ummar Ndoro Oboro dake karamar hukumar Ikwuano ta jihar Abia.
• Al'ummar Ogbuegbulle Oboro dake karamar hukumar Ikwuano ta jihar Abia.
• Kabilar Abba a jihar Imo .
• Kabilar Osuh a jihar Imo ( Garin Anara a karamar hukumar Isiala Mbano ta jihar Imo, da al’ummar Eziama Obiato a karamar hukumar Mbaitoli ta jihar Imo, da sauran al’ummar Osuh).
• dangin Ariam/Usaka dake karamar hukumar Ikwuano ta jihar Abia.
• dangin Oloko dake karamar hukumar Ikwuano ta jihar Abia.
• Al'ummar Abam Ubakala dake karamar hukumar Umuahia ta kudu ta jihar Abia.
• Al'ummar Abam Azia dake karamar hukumar Ihiala ta jihar Anambra .
• Garin Abam-Ama Okrika a Jihar Ribas, da sauran su.