Back Sakse-Anhalt Afrikaans Sachsen-Anhalt ALS ዛክስን-አንሃልት Amharic Saxonia-Anhalt AN ساكسونيا أنهالت Arabic سكسونيا انهالت ARZ Saxonia-Anhalt AST Sachsen-Anhalt suyu Aymara Saksoniya-Anhalt Azerbaijani زاکسن-آنهالت AZB
| Wopon | Chorhoj |
|
|
| Zakładne daty | |
|---|---|
| stolica | Dźěwin |
| přestrjeń | 20.446,31 km² |
| wobydlerstwo | 2.180.448 (31. dec 2023) |
| hustosć wobydlerstwa | 107 wob. na km² |
| oficialne websydło | sachsen-anhalt.de |
| Politika | |
| ministerski prezident | Reiner Haseloff (CDU) |
| knježace strony | CDU, SPD a FDP |
| strony w parlamenće | CDU 40 AfD 23 Lěwica 12 SPD 9 FDP 7 Zwjazk 90/Zeleni 6 |
| poslednje wólby | 6. junija 2021 |
| přichodne wólby | 2026 |
| Zastupjerjo w Zwjazkowej radźe |
4 |
| karta | |
 | |
Saksko-Anhaltska (němsce Sachsen-Anhalt, delnjoněmsce Sassen-Anhalt) je parlamentariska republika a jako kraj dźělnje suwereny sobustawski stat Zwjazkoweje republiki Němskeje. Płoninowy kraj ma něhdźe 2,17 milionow wobydlerjow. Najwjetšej měsće kraja stej krajnej stolicy Dźěwin a Halle (Solawa), dalši wyši centrum je Dessau-Roßlau.
Kraj nasta dnja 21. julija 1947 přez zjednoćenje Swobodneho stata Anhaltska z pruskimaj prowincomaj Magdeburg a Halle-Mjezyborg, kotrejž bě Swobodny stat Pruska dnja 1. julija 1944 přez dźělenje swojeje prowincy Sakskeje stworił. Kraj Saksko-Anhaltska nasta z reformu NDR we wobwodach a wobsteji w dźensnišej formje wot němskeho znowazjednoćenja dnja 3. oktobra 1990. Rozrjaduje so do jědnaće wokrjesow a třoch bjezwokrjesnych městow. Namjezowace kraje su Delnja Sakska, Braniborska, Sakska a Durinska, wot 1990 do 1992 tež Mecklenburgsko-Předpomorska.
Saksko-Anhaltska leži centralnje w Němskej a srjedźnej Europje. Přeprěči so wot jednoho z najwažnišich zapado-wuchodnych zwiskow Europy (A 2) a jednoho z najwuznamnišich sewjero-južnych zwiskow kontinenta (A 9, něhdy Via Imperii). Južny dźěl Saksko-Anhaltskeje słuša k metropolowemu regionej srjedźneje Němskeje. Kraj mjezuje z metropolowymi regionami Hamburg, Berlin-Braniborska kaž tež Hannover a dla jeho wulkeho sewjero-južneho rozpřestrěća (něhdźe 210 kilometrow) leži najjužniši dźěl jenož něhdźe 60 kilometrow (powětrowa linija) wot hranicy z Bayerskej zdaleny.
Saksko-Anhaltska wobsedźi pjeć swětowych městnow UNESCO – Bauhaus, Dessau-Wörlitzski zahrodowy raj, Lutherowej wopomnišći w Eislebenje a Wittenbergu, stare město Quedlinburga a Naumburgsku tachantsku cyrkej. W kraju dawaja mnohostronske hrodowe, hrodowe a cyrkwinske krajiny kaž tež dalše drohotne kulturne pomniki. Z wjacorymi wysokimi šulemi a slědźenišćemi stej Halle a Magdeburg wědomostnej srjedźišći.