Funmilayo Ransome-Kuti | |
---|---|
![]() Ransome-Kuti in 1970 | |
Born | Frances Abigail Olufunmilayo Olufela Folorunso Thomas 25 Ọktoba 1900 |
Died | 13 Eprelụ 1978 Lagos, Nigeria | (aged 77)
Occupation |
|
Spouse(s) | |
Children |
|
Relatives |
|
Awards | Lenin Peace Prize (1970) |
Chief Funmilayo Ransome-Kuti, MON (/ˌfʊnmiˈlaɪjoʊ ˈrænsəm ˈkuːti/; amụrụ Frances Abigail Olufunmilayo Olufela Folorunso Thomas; 25 October 1900 – 13 Eprel 1978), nke a makwaara dị ka Funmilayo Aníkúlá, onye ndọrọ ndọrọ ọchịchị na Naijiria, Chief Funmi-Kuti. suffragist, na onye na-akwado ikike ụmụ nwanyị.
A mụrụ Fumilayo Ransome Kuti na Abeokuta nke dị ugbu a na steeti Ogun, ma bụrụ nwa akwụkwọ nwanyị mbụ gara ụlọ akwụkwọ Grammar Abeokuta.[1]. Mgbe ọ bụ nwata, ọ rụrụ ọrụ dị ka onye nkụzi, na-ahazi ụfọdụ n’ime klas ndị mbụ e nwere n’ụlọ akwụkwọ ọta akara na mba ahụ na ịhazi klas ịgụ na ide maka ụmụ nwanyị ndị na-enweghị ego.
N'ime 1940s, Ransome-Kuti hiwere otu ndị inyom Abeokuta ma kwado maka ikike ụmụ nwanyị, na-achọ ka ndị inyom nọchite anya ka mma n'òtù ọchịchị obodo na ịkwụsị ụtụ isi na-ezighị ezi n'ebe ụmụ nwanyị ahịa nọ. Ndị mgbasa ozi kọwara dị ka "Lionness of Lisabi",[1]: 77 o duuru ngagharịiwe na ngagharị iwe ruru ụmụ nwanyị 10,000, na-amanye Alake na-achị ka ọ hapụ nwa oge n'afọ 1949. Ka mmetụta ndọrọ ndọrọ ọchịchị Ransome-Kuti na-eto, o so na ndọrọ ndọrọ ọchịchị. Nkwekọrịta nnwere onwe nke Naijiria, ịga ogbako na isonye na ndị nnọchi anya mba ofesi iji kparịta usoro iwu obodo a chọrọ. N'ịbụ onye na-ebute ụzọ n'ichepụta otu ndị inyom Naijiria na Federation of Nigeria Women's Societies, ọ kwadoro maka ikike ụmụ nwanyị Naijiria nwere ịtụ vootu wee bụrụ onye ama ama na udo zuru ụwa ọnụ na mmegharị ikike ụmụ nwanyị.
Ransome-Kuti nwetara ihe nrite udo nke Lenin wee nye ya onye otu Order of the Niger maka ọrụ ya. N'afọ ndị sochirinụ, ọ kwadoro nkatọ ụmụ ya na-akatọ ọchịchị ndị agha Naịjirịa. Ọ nwụrụ mgbe ọ dị afọ 77 ka e merụrụ ahụ na mwakpo ndị agha wakporo ezinụlọ. Ụmụ Ransome-Kuti gụnyere onye egwu Fela Kuti (amụrụ Olufela Ransome-Kuti), dọkịnta na onye na-akwado Beko Ransome-Kuti, na minista ahụike Olikoye Ransome-Kuti.