Baybay Greenland | |
---|---|
Nagsasabtan | Nagsasabtan: 76°N 8°W / 76°N 8°W |
Kita | Baybay |
Pagpagilian ti labneng | Greenland, Islandia, Norwega |
Kalawa ti rabaw | 1,205,000 km2 (465,300 sq mi) |
Agpakatengnga a kaadalem | 1,444 m (4,738 ft) |
Kaadaleman | 4,846 m (15,899 ft) |
Tomo ti danum | 1,747,250 km3 (419,000 cu mi) |
Dagiti nagibasaran | [1][2] |
Ti Baybay Greenland ket ti bagi ti danum a bineddengan ti Greenland iti laud, ti purpuro ti Svalbard iti daya, ti Lingsat Fram ken ti Taaw Artiko iti amianan, ken ti Baybay Norwego ken Islandia iti abagatan. Ti Baybay Greenland ket masansan a maipalawag a kas parte ti Taaw Artiko,[1][2][3] ken sagpaminsan a kas parte ti Taaw Atlantiko.[4] Nupay kasta, dagiti panangipalawag ti Taaw Artiko ken dagiti baybayna ket matarawidwidan a saan a husto wenno arbitrario. Iti kadawyan a panagusar ti termino a "Taaw Artiko" ket saan a mangiraman ti Baybay Greenland.[5] Kadagiti oseanograpiko a panagadal ti Baybay Greenland ket naikeddeng a parte ti Baybay Nordiko ken kakuyogna ti Baybay Norwego. Dagiti Baybay ti Nordiko ket isu dagitoy ti nangruna a koneksion a pagbaetan dagiti taaw ti Artiko ken Atlantiko ken, iti kastoy, mabalin a nalatak ti kinapangruna iti mabalin panagpasardeng ti termohaline a sirkulasion. Iti oseanograpia ti Taaw Artiko ken dagiti Bayaby Nordiko ket masansan a kolektibo a tinwtawagan a kas ti "Baybay Mediteraneo ti Artiko", ti pingir a baybay ti Atlantiko.[6][7][8]
Ti baybay ket addaan iti klima ti Artiko nga addaan kadagiti kankanayon nga akin-amianan nga angin ken dagiti temperatura a manmano a nangatngato ngem 0 °C. Daytoy ket dati a naglaon iti lugar ti dila ti yelo ti Odden (wenno Odden), ken gimmay-at daytoy nga agpadaya manipud iti nangruna nga igid ti yelo ti Daya a Greenland iti asideg ti 72–74°N iti las-ud ti panaglalam-ek ken nagtignay a kas nangruna a logar ti pormasion ti yelo idiay Artiko. Ti Yelo ti Laud ket agporma iti panawen ti panaglalam-ek idiay Baybay Greenland, iti amianan ti Islandia, iti pagbaetan ti Greenland ken isla ti Jan Mayen .