Biolohia

Ti biolohia ket agibingbinglay ti panagadal kadagiti adu ken nadumaduma a kita dagiti sibibiag nga organismo.
(ngato: E. coli a bakteria ken gazella)
(baba: dakkel a barrairong and pako ti kayo)

Ti biolohia ket maysa a masna a siensia a maipapan iti panagadal iti biag ken dagiti sibibiag nga organismo, a mairaman dagiti patakderda, aramid, panagtubo, taudan, ebolusion, panakaiwarwaras, ken taksonomia.[1] Ti biolohia ket nawatiwatat a suheto a naglaon kadagiti adu a subdibision, dagiti topiko, ken dagiti disiplina. Kadagiti kangrunaan a topiko ket dagiti lima a mangtipon a pamunganayan a mabalin a maibagbaga a dagiti kammasapulan nga annuroten iti moderno a biolohia:[2]

  1. Dagiti selula ket dagitoy ti kangrunaan a paset iti biag
  2. Dagiti baro a sebbangan ken tinawtawid nga ugali ket pinataudan iti ebolusion
  3. Dagiti hene ket isu dagitoy ti kangrunaan a paset iti panagtawtawid
  4. Ti maysa nga organismo a timbenganna ti bukodna nga uneg nga enbironmento tapno mataripatuna ti natalinaay ken agnanayon a kasasaad
  5. Dagiti sibiiag nga organismo ket agibus ken baliwanna ti enerhia.

Dagiti subidisplina iti biolohia ket mabigbigan kadagiti batayan iti gantingan a dagiti organismo ket inadadal ken dagiti pamay-an nga usaren ti panagadal kaniada: ti biokimiko ket sukimatenna ti pamunganayan a kimiko iti biag; ti molekular a bilolohia ket adalenna ti narikut a panakitinnignay dagiti sistema iti biolohiko a molekula; ti selula abiolohia ket sukimatenna ti kangrunaan a pasdek a lapped kadagiti amin a biag, ti selula; ti pisiolohia ket sukimatenna ti maipapan ti bagi ken kimiko a rebbengan dagiti kulapot, dagiti organo, ken dagiti sistema ti organo iti maysa nga organismo; ken ti ekolohia ket sukimatenna no kasano a makitinnignay dagiti nadumaduma nga organismo ken tumaripnong iti bukodda nga enbironmento.[3]

  1. ^ A naibatay babaen ti panakailawlawag idiay Gandat nga Aquarena Basaan a daga glosario dagiti termino.
  2. ^ Avila, Vernon L. (1995). Biolohia: Panagtalunton iti biag iti daga. Boston: Jones ken Bartlett. pp. 11–18. ISBN 0-86720-942-9.
  3. ^ "Siensia ti Biag, Weber nga Estado a Museo iti Masna a Siensia". Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2013-07-27. Naala idi 2012-06-08.

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Nelliwinne