Back Bahsa Mandarin ACE Mandaryns Afrikaans Nordchinesische Dialekte ALS Chinés mandarín AN मंदारिन चीनी ANP ماندراين الصينية Arabic ܠܫܢܐ ܡܢܕܪܝܢܝܐ ARC Chinu mandarín AST Mandarin çincəsi Azerbaijani Basa Mandarin BAN
| Mandarin | |
|---|---|
| 官话; 官話; Guānhuà | |
 Ti Guānhuà (Mandarin) a naisurat iti karkarakter nga Insik (napalaka nga insik iti kanigid, tradisional nga insik iti kanawan) | |
| Rehion | Kaaduan iti akin-amianan ken abagatan akinlaud a Tsina (kitaen pay ti Pagalagadan nga Insik) |
Patubo a mangisasao | 910 a riwriw (2015)[1] 200 a riwriw anga L2 (awan petsa) |
Sino-Tibetano
| |
Dagiti nasapa porma | |
Dagiti alagaden a porma |
|
| Dagiti dialekto |
|
| Wenfa Shouyu[2] | |
| Kodkodigo ti pagsasao | |
| ISO 639-3 | cmn |
| Glottolog | mand1415 |
| Linguaesperio | 79-AAA-b |
 Ti lugar ti Mandarin iti nangruna a daga ti Tsina ken Taiwan, a maipakita ti Jin (sagpaminsan a matrato a kas naisina a grupo) iti napusasaw a berde | |
| Insik a Mandarin | |||||||||
| Napalaka nga Insik | 官话 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tradisional nga Insik | 官話 | ||||||||
| Literal a kaibuksilan | bitla dagiti opisial | ||||||||
| |||||||||
| Akin-amianan nga Insik | |||||||||
| Napalaka nga Insik | 北方话 | ||||||||
| Tradisional nga Insik | 北方話 | ||||||||
| Literal a kaibuksilan | Akin-amianan a bitla | ||||||||
| |||||||||
Ti Mandarin (napalaka nga Insik: 官话; tradisional nga Insik: 官話; pinyin: Guānhuà; lit. 'bitla dagiti opisial') ket ti maysa a grupo dagiti agkakabagian a karuay ti Insik a naisasao iti kaaduan a ballasiw ti akin-amianan ken abagatan akinlaud a Tsina. Mangiraman ti grupo iti dialekto a Beijing, ti batayan ti Pagalagadan a Mandarin wenno Pagalagadan nga Insik. Gapu ta nagtaud ti Mandarin idiay Amianan a Tsina ken kaaduan dagiti dialekto ti Mandarin ket mabirukan iti amianan, ti grupo ket sagpaminsan a naibagbaga a kas dagiti Akin-amianan a dialekto (北方话; běifānghuà). Adu dagiti lokal a karuay ti Mandarin ket saanda nga agsinnaranay a maawatan. Nupay kasta, masansan nga umuna a maikabkabil ti Mandarin kadagiti listaan ti pagsasao babaen ti bilang dagiti patneng nga agsasao (agraman iti gangani a sangabilion).
Ti Mandarin ket ti kadakkelan kadagiti pito wenno sangapulo a grupo ti dialekto ti Insik, nga insasao babaen dagiti 70 a porsiento kadagiti amin nga agsasao iti Insik iti dakkel a heograpikal a lugar, a gumay-at manipud iti Yunnan iti abagatan a laud aginggana iti Xinjiang iti amianan a laud ken ti Heilongjiang iti amianan a daya. Sapasap a maigupit daytoy iti kalaka ti panagbanniaga ken komunikasion iti Tanap ti Amianan a Tsinan no maiyasping iti nakarkaro a kabambantayan nga abagatan, ken no maitipon iti relatibo a kaudian a pannakaiwarwaras ti Mandarin kadagiti lugar ti prontera.
Kaaduan dagiti karuay ti Mandarin ket addaan kadagiti uppat nga aweng. Dagiti kanungpalan a panagsardeng ti Tengnga nga Insik ket napukawen iti kaaduan kadagitoy a karuay, ngem adda met dagiti dadduma a timmipon kaniada a kas kanungpalan a glotal a panagsardeng. Adu kadagiti karuay ti Mandarin, a mairaman ti dialekto a Beijing, ket mangitalinaay kadagiti retroflex a mangiyuna a konsonante, a napukawen kadagiti akin-abagatan a grupo ti dialekto.
Ti kapitolio ket addan iti kaunegan ti lugar ti Mandarin para iti kaaduan a panawen ti naudi a milenio, a mangaramid nga impluensial dagitoy a dialekto. Ti sumagmamano a porma ti Mandarin ket nagserbi a kas maysa a nailian a lingua franca manipud idi maika-4 a siglo. Iti nasapa a maika-20 a siglo, ti maysa a pagalagadan a porma a naibatay iti dialekto a Beijing, nga agraman kadagiti elemento manipud kadagiti sabali a dialekto ti Mandarin , ket naampon idi a kas maysa a nailian a pagsasao. Ti Pagalagadan nga Insik ket ti opisial a pagsasao iti Republika ti Tattao ti Tsina[3] ken Taiwan[4] ken maysa kadagiti uppat nga opisial a pagsasao ti Singapur. Daytoy ket naus-usar a kas maysa kadagiti pagobraan a pagsasao iti Nagkaykaysa a Pagpagilian.[5] Daytoy ket maysa pay kadagiti kaaduan a kankanayon a naus-usar a karuay ti Insik kadagiti sangalubongan a komunidad ti diaspora ti Insik.
- ^ Mandarin iti Ethnologue (Maika-21 nga ed., 2018)
- ^ 台灣手語簡介 (Taiwan) (2009)
- ^ "Law of the People's Republic of China on the Standard Spoken and Written Chinese Language (Order of the President No.37)". Chinese Government. 31 Oktubre 2000. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2013-07-24. Naala idi 28 Marso 2017.
For purposes of this Law, the standard spoken and written Chinese language means Putonghua (a common speech with pronunciation based on the Beijing dialect) and the standardized Chinese characters.
Naiyarkibo 2013-07-24 iti Wayback Machine - ^ "ROC Vital Information". Ministry of Foreign Affairs, Republic of China (Taiwan). 31 Disiembre 2014. Naala idi 28 Marso 2017.
- ^ 《人民日报》评论员文章：说普通话 用规范字. www.gov.cn (iti Insik). Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2018-02-20. Naala idi 2017-07-26. Naiyarkibo 2018-02-20 iti Wayback Machine