Ti maysa a naungaw a pagsasao ket ti pagsasao nga awanen kadagiti ania man a mangisasao,[1] a naipangpangruna no daytoy ket awanen dagiti sibibiag a kaputotan. Iti pannakaigiddiat, ti natay a pagsasao ket ti "maysa a saanen a patneng a pagsasao iti ania man a komunidad", uray no maus-usar pay laeng, kasla ti Latin.[2]
Iti moderno a paset ti panawen, ti ipupusay ti pagsasao ket kadawyan a nagresultaan manipud iti proseso ti asimilasion ti kultura a pakaiturongan ti pannakaiyakar ti pagsasao, ken ti agin-inut a panagpanaw iti patneng a pagsasao tapno makaykayat iti maysa a gangganaet a lingua franca.
Ti pagsasao nga agdama nga addaan kadagiti sibibiag a patneng nga agsasao ket makunkuna a moderno a pagsasao. Manipud kadagiti tawen ti 2000, ti dagup iti agarup a 7,000 dagiti patneng a naisasao apagsasao ket adda iti sangalubongan. Kaaduan kadagitoy ket babassit a pagsasao a madangran iti pannakaawan; ti maysa a karkulo a naipablaak idi 2004 ket nangnamnama nga adda dagiti agarup a 90% kadagiti agdama a naisasao a pagsasao ket awandanton intono 2050.[3]