Dialektiko

Dialektiko (de la Greka διαλεκτική, dialektikḗ, 'relate dialogo') esas esence dialogizo inter du o plusa individui, singla ek li sustenanta sua vidopunto pri ula temo, ma serchante deskovrar la vereso pri racionala metodi di argumentado. Dialektiko simileskas debato, tamen ol exkluzas subjektal elementi, exemple emocema apeli e la moderna senco pejorativa di la retoriko.^[1][2] En dialektiko, la kombinuro di ula propozuro (tezo) kun lua opozanta propozuro (antitezo) produktas tale nomizita sintezo, qua esas konkluziva rezumo pri ca diskuto. Tamen, ca sintezo nemediate divenas altra tezo por nova dialektiko.^[3] Dialektiko judikesis dal anciena Greki kom un ek la tri originala "liberal arti" - la du altra esas retoriko e gramatiko.

Hegel abandonas la senco di la vorto 'dialektiko' strikta a retoriko e generaleskas ol. En 1808, kande ilu skribis Phänomenologie des Geistes, skriptita dum l'unesma yari dil kapitalismo industriala, ilu pozis la questiono: Quale komprenar racionale ke la semblo di ula kozo povas modifikesar, e la kozo durar esar la sama?. Segun Hegel, la realajo konsistas ek opozanta konceptaji qui su kontredikas. To posibligas explikar la chanji mantenanta l'identeso di singla elemento, malgre ke la tota kozo modifikesis.

1. ↑ videz la texto Gorgias, 449B: "Socrates: Ka tu, Gorgias, dezirus durar la diskuto, nun ke ni komencis facar ol [dialektiko] tra la sistemo 'questiono-e-repliko', ed ajornar ol til altra instanto, kande (l'emocema) diskursi [retoriko] qua [la sofisto] Polus komencis?"
2. ↑ Autoro: Edward P. J. Corbett, Robert J. Connors. Classical Rhetoric For the Modern Student.  Publikigita da Oxford University Press.  Loko di publikigo: New York. Dato di publikigo: 1999.  Pagino/pagini: 1, 18.
3. ↑ Hegel e a filosofia da dialética: Tese; Antítese; e Síntese - Publikigita da Blog do Enem. URL vidita ye 24ma di januaro 2021. Idiomo: Portugalana.