Back Есперанто Abkhazian Ӏэспэранто ADY Esperanto Afrikaans Esperanto ALS Эсперанто ALT ኤስፔራንቶ Amharic Esperanto AN Esperanto ANG एस्पेरान्तो ANP إسبرانتو Arabic
| Esperanto | |||
|---|---|---|---|
| Esperanto | |||
| Kreinto: | Ludwig Zamenhof | ||
| Yaro: | 1887 | ||
| Parolata en: | Totamondo | ||
| Quanto di parolanti: | de 100 000 til 2 000 000 (kom unesma e duesma linguo) | ||
| Klasifikuro: | Helpo-linguo | ||
| Oficala stando | |||
| Oficala linguo en: | Esperantala asocii | ||
| Regulata da: | Akademio de Esperanto | ||
| Kodexi | |||
| ISO 639-1: | eo | ||
| ISO 639-2: | epo | ||
 | |||
| Videz anke: Indo-Europana linguaro – Linguaro | |||
Esperanto, olim konocita kom Lingvo Internacia, esas la maxim difuzita internaciona auxiliara linguo[1].
La nomo di la linguo venis de la pseudonimo "Doktoro Esperanto," sub qua Juda mediko Ludwig Lazarus Zamenhof publikigis en 1887 la fundamenti di la linguo. L'unesma versiono, en la rusa, recevis censurala permiso por difuzo ye la 26ma di julio, dato judikata kom naskodio di Esperanto. Ilu volis e sucesis krear facile lernebla neutra linguo, apta por uzar che internaciona komunikado. Tamen, lua emo ne esas remplasar irga altra nacionala lingui.
En 1887, nur poka homi parolis Esperanto, havinta un ek la maxim mikra linguala komunitato en la mondo, funcionante kom linguo di komunikado alternativa e kreiveso artala[2].
Prelego de Zamenhof en la 1-a monda kongreso de Esperanto en Bulonjo (1905) (helpo·info) Quankam nula stato aceptis Esperanto kom oficala linguo, ol eniris en la instruktado oficala en multa landi, exemple Hungaria e Popul-Republiko Chinia, ultre esir un ek l'oficiala lingui dil extingita Europana mikra-stato, Moresnet. Esperanto trovesas en la listo di la 30 maxim prestijoza lingui por lernar en la mondo[3].
La linguo uzesas da internaciona komunitato; evalui pri la nombro di parolanti varias de 100 000 til du milioni (segun konoco di la linguo). On kalkulas existar kelka mili di ennaskinta parolanti[4]
Esperanto recevis plura internaciona distingi, inkluzante du rezolvi di UNESCO e susteno di konocata personi publika. Nun ol uzesas por voyajar, korespondar, interkomprenar dum internaciona renkontri e kulturala interkambii, kongresi, ciencala diskuti, originala e tradukita literaturo, muziko, teatro, cinemo, radio e televiziono-brodkasto. Pro l'aparo subita di virusala pandemio en la yaro 2019, Esperanto-movado adaptis su a la nova situaciono, ed universala kongresi e multa renkontri organizesis en l'Interreto.
Granda parto di la vorti de Esperanto originis de lingui de ocidental Europa, kontre ke lua sintaxo e morfologio havas Slava influo. La morfemi ne chanjesas e onu povas kombinar preske senlimite li, kreanta vorti kun multa semantiki. Konseque, Esperanto havas multa simileso kun lingui analitikala, exemple l'Angla e la Chiniana. Kontraste, l'interna strukturo di Esperanto similesas la aglutinanta lingui, exemple la Japoniana, Slava lingui o la Turka.
En 2012, la linguo esis la 64ma maxim tradukita per Google Translate[5]; En 2016, la linguo divenis tradukebla per Yandex Translate[6] e ol aparis en listi di lingui maxim lernata[7] e konocata en Hungaria[8].
- ↑ Autoro: Irene Galigaris. Una lingua per tutti, unu lingua di nessun paese (una ricerca sul campo sulle identitá esperantiste) - prefazione di Federico Gobbo. Publikigita da Aracne Editrice. Dato di publikigo: 2016. Pagino/pagini: 85, 106. Idiomo: Italiana.
- ↑ Nia tradukarto vekis grandan intereson en PEN, HeKo, nro 682 7-B, la 22-an de Junio 2018. Esperanto
- ↑ Maria Majerczak, Eaquals-premio al Jagelona universitato por Esperanto-instruado, Eŭropa Bulteno, nro 160, majo 2016 Esperanto
- ↑ Smith, John (ed.) . Ethnologue: Languages of the World . 15ma edituro. Dallas, Texas: SIL International, 2005. ISBN 978-1-55671-159-6.
- ↑ Blahuš, Marek (2012). “Esperanto estas la 64a lingvo ĉe Google Translate”, La Ondo de Esperanto (5 (211)). “Maŝintradukado atingis novan mejloŝtonon, kiam la 22an de februaro [2012] la plej konata interreta tradukilo Google Translate eksubtenis Esperanton kiel sian 64-an lingvon”.
- ↑ https://yandex.ru/blog/translate/yandeks-perevodchik-osvoil-11-novykh-yazykov
- ↑ Oktatási Hivatal: Nyelvvizsga-statisztikák. Nyelvvizsgáztatási Akkreditációs Központ. Arkivigita de la originalo en 2016-07-05. Acesita en 2016-08-01.
- ↑ Population by language knowledge and sex (Angla) (XLS). Központi Statisztikai Hivatal.