Plato (Πλάτων) | |
---|---|
![]() Foto patung sirah Plato karya Silanion | |
Lair | c. 428–427 BC[1] Athena |
Pati | (yiswa kira-kira 80)
Athena Athens |
Bangsa | Yunani |
Kala | Ancient philosophy |
Tlatah | Western philosophy |
Aliran | Platonisme |
Karsa pokok | retorika, seni, sastra, epistemologi, keadilan, akhlak, pulitik, pendidikan |
Gantha misuwur | Teori bentuk |
Maribawani
|
Plato, filsuf Yunani kuna ingkang kondhang, gesang wonten antawisipun taun 428/427 utawi 424/423 ngantos 348 SM. Piyambakipun lair lan miyos wonten ing Athena, kutha ageng ing Yunani nalika periode Klasik, punika wekdal nalika budaya Yunani enthang. Plato, murid saking Socrates lan guru Aristoteles, saged ngadegaken Akademi ing Athena, sekolah filsafat ingkang ngrembaka lan dadi pusat pangajèn filsafat Platonisme, ingkang ngemot gagasan babagan étika, pulitik, metafisika, lan epistemologi.
Plato, asma samaran saking Aristocles,[2] inggih putra Ariston, saking deme (suburban) Collytus ing Athena. Piyambakipun dikenal amargi inovasi wacana tulisan lan dialektika wonten ing filsafat, nggubah cara filsuf ngajari lan ngrumusaken pemikiranipun. Piyambakipun mbiyantu ngrembakan filsafat ing babagan filsafat teoritis lan praktis, lan salah satunggaling sumbangsihipun ingkang misuwur punika teori bentuk utawi ide, ingkang ngrumusaken konsep abadi lan absolut. Plato ugi dados asmanipun tresna Platonis lan solida Platonis, lan gadhah pengaruh ageng saking Socrates, Pythagoras, Heraclitus, lan Parmenides, ingkang ngawisi piyambakipun dhumateng pemikiran filosofis.[3]
Manggihaken kasebutan minangka salah satunggaling tokoh sentral ing sejarah filsafat Barat, Plato,[4][5] kalih Socrates lan Aristoteles, nggadahi peran penting. Sakathahing karyanipun, ingkang kalebet dialog filsafat lan naskah-naskah ngenani étika lan politik, dipunpercaya selamet ngantos langkung saking 2,400 taun.[6] Karyanipun Plato tansah dipunpikir lan dipunwaca, senadyan popularitasipun ingkang fluctuating ngantos jaman modern. Liwat Neoplatonisme, Plato duwé pengaruh ageng ing filsafat Kristen lan Islam, lan karyanipun dados dhasar dhumateng pemikiran Eropah modern. Alfred North Whitehead ngendika bilih filsafat Eropah punika minangka catetan kaki dhumateng Plato, ngandharaken pengaruhipun ingkang ageng lan langgeng.