OpenAI

OpenAI ‒ 2015-jıl dekabrde tiykar salınǵan hám Kaliforniyanıń San-Francisko qalasında bas keńsesi jaylasqan amerikalı jasalma intellekt (JI) izertlew shólkemi. Olardıń maqseti “qáwipsiz hám paydalı” ulıwma maqsetli jasalma intellektti (AGI) rawajlandırıw, onı “kóp túrli ekonomikalıq jaqtan áhmiyetli jumıslarda adamlarǵa qaraǵanda ónimli háreket etetuǵın, joqarı dárejede avtonomlı sistemalar” dep táriyipleydi.^[1] Dawam etip atırǵan jasalma intellekt buminde,^[2] jetekshi shólkem retinde, OpenAI úlken til modelleriniń GPT shańaraǵı, tekstten súwretke modellerdiń DALL-E seriyası menen Sora atlı tekstten videoǵa modelleri menen ataqlı.^[3][4] 2022-jıl noyabr ayında ChatGPT-diń shıǵarılıwı generativ jasalma intellektke keń kólemdegi qızıǵıwshılıqtı payda etti.

Shólkem Delaveyrde dizimge alınǵan kommerciyalıq emes OpenAI, Inc.,^[5] hám 2019-jılı engizilgen kommerciyalıq emes filialı OpenAI Global, LLC ten ibarat.^[6] Microsoft korporaciyası 13 milliard AQSH dolları investiciya salǵanlıqtan, OpenAI akciyalarınıń shama menen 49% -ne iyelik etedi. Ol sonday-aq Microsoft Azure bult platforması arqalı OpenAI-ge esaplaw resursların támiyinleydi.^[7]

2023 hám 2024-jıllarda OpenAI jumısı OpenAI ónimleriniń ayırımların oqıtıw ushın qollanılǵan avtorlar menen media-kompaniyalarına avtorlıq huqıqtı buzǵanı ushın birneshe sud proceslerine ushıradı. 2023 jıl noyabr ayında OpenAI basqarmasınıń keńesi Sam Altman-ǵa isenimsizlik bildirip, bas direktor wazıypasınan alıp tasladı, sonnan keyin kelisimlerden soń bes kúnnen keyin onı qayta tiklegen basqarma boldı. 2024-jılı kóplegen JI qáwipsizlik izertlewshileri OpenAI-dan ketti.^[8]

1. ↑ „OpenAI Charter“ (en-US). openai.com (9-aprel 2018-jıl). 14-iyul 2023-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 11-iyul 2023-jıl.
2. ↑ „Artificial: The OpenAI Story“ (en-US). WSJ (10-dekabr 2023-jıl). 12-dekabr 2023-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 12-dekabr 2023-jıl.
3. ↑ „Models - OpenAI API“. OpenAI. 19-noyabr 2023-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 19-noyabr 2023-jıl.
4. ↑ Jindal. „OpenAI Steals the Spotlight with Sora“ (en-US). Analytics India Magazine (16-fevral 2024-jıl). 20-aprel 2024-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 10-iyul 2024-jıl.
5. ↑ „OPENAI, INC.“. OpenCorporates (8-dekabr 2015-jıl). 28-avgust 2023-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 2-avgust 2023-jıl.
6. ↑ „Our structure“. OpenAI (28-iyun 2023-jıl). 29-iyul 2023-jılda túp nusqadan arxivlendi.
7. ↑ Roth. „Microsoft spent hundreds of millions of dollars on a ChatGPT supercomputer“ (en). The Verge (13-mart 2023-jıl). 30-mart 2023-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 25-iyun 2024-jıl.
8. ↑ Goldman. „OpenAI's AGI safety team has been gutted, says ex-researcher“ (en). Fortune. Qaraldı: 29-avgust 2024-jıl.