![]() | |
![]() | |
Ensampel a |
Elven gymyk ![]() |
---|---|
Furvell gymyk |
Pa ![]() |
Dydhyas diskudhans |
1917 ![]() |
Niver atomek |
91 ![]() |
Elektronegedhegedh |
2 ![]() |
Rann a |
period 7, aktinid ![]() |
![]() |
Elven gemyk ew protaktiniom, niver 91 e'n Vosen Beriodek. Y arwodh ew Pa. An hanow a dheu dhort an ger Greka protos, ow styrya kensa, avel rager dhe'n hanow aktiniom.
Nag eus radn vewoniethel dhe brotaktiniom, ha nag ew kevys en-mes a arbrovjiow hwithrans ha nuklerek. Pur beryllus ew drefen y radyoweythresans glew. Ema dew isotop naturel, hag ema dhe brotaktiniom-231 an hanter-bewnans hirra, 32,500 bledhen. En 1918 diskudhys veu protaktiniom gen Lisa Meitner en Berlin. E hwer protaktiniom en naturel en monyow uraniom avel pygvoon. Usys ew protaktiniom-231 ha thoriom-230 rag dedhya godhosow morek.
Poos atomek protaktiniom ew 231.04, y boynt teudhi ew 1568°C ha'y boynt bryjyon ew 4027°C. Y dhosedh ew 15kg an liter. Olkan arhansek radyoweythresek ew hag a dhasober gen oksyjen, ethen ha trenkednow, mbs na wra dasoberi gen lisliwennow.