Actor

Haec est pagina discretiva alias paginas eiusdem fere nominis indicans.

Actor est, proprie et primo, qui aliquid (ut pecus [cf. ἀγέλη], bestias [cf. ἄγρα], homines [cf. agmen]) ante se pellit. Ars actoris ipso actu perficitur nihilque post actum operis relinquit.^[1] Artes actoris variae sunt:

Actor iudicialis est qui constituit accusationem; itaque idem fere agit ac petitor aut accusator.^[2] Accusatrix scilicet actrix appellatur.^[3]
Actor etiam est qui alienas res rationesque curat aut exsequitur.^[4] Idem fere agit ac mandatarius, vilicus, domicurius, oeconomus vel dispensator rei familiaris. Dispensatrix etiam actrix appellatur.^[5]
Actor etiam est qui in scaena fabulas agit;^[6] mulier autem scaenica actrix est.^[7]
Actor et actrix sensu generali sunt personae quaslibet res aut causas agentes et moderantes.^[8] Itaque personae commenticiae, a quibus in theoreticis humaniorum artium studiis exempla agendi capiuntur, actores sunt, sicut actor moralis in ethica aut actor rationalis in theoria lusionis et theoria oeconomica.

↑ Cf. Quint., Inst. 2.18.1.
↑ Cic., Part. 32 "accusatorem pro omni actore et petitore appello"; Verr. 2.4.70 "multo acrior quam ego sum actor accusatorque esse deberes"
↑ Cod. Iust. 7.15.41 "Iubemus omnes epistolas actricis, quas ad Aelium tanquam principalem fecerat, inanes ac vacuas esse."
↑ Colum., Rust. 1.7.7 "Ita fit, ut et actor et familia peccent, et ager saepius infametur." Plin., Ep. 3.19.2 "sub eodem procuratore ac paene isdem actoribus habere."
↑ CIL XI 1730 "Prastina Maximina actrix C[aesareae] domus."
↑ Cic., De or. 1.119 "Nullae enim lites neque controversiae sunt, quae cogant homines sicut in foro non bonos oratores, item in theatro actores malos perpeti."
↑ Varia lectio in Tertulliani libro De spect. 17 "Tragoediae et comoediae scelerum et libidinum actrices."
↑ Cic., De or. 3.57 "ut efficeret oratorem verborum actoremque rerum"; Sest. 28 fin. "Cato dux, auctor, actor rerum illarum fuit"; Leg. 3.40 "actor enim moderatur et fingit non modo mentes ac voluntates, sed paene voltus eorum, apud quos agit."

[1] Cf. Quint., Inst. 2.18.1.

[2] Cic., Part. 32 "accusatorem pro omni actore et petitore appello"; Verr. 2.4.70 "multo acrior quam ego sum actor accusatorque esse deberes"

[3] Cod. Iust. 7.15.41 "Iubemus omnes epistolas actricis, quas ad Aelium tanquam principalem fecerat, inanes ac vacuas esse."

[4] Colum., Rust. 1.7.7 "Ita fit, ut et actor et familia peccent, et ager saepius infametur." Plin., Ep. 3.19.2 "sub eodem procuratore ac paene isdem actoribus habere."

[5] CIL XI 1730 "Prastina Maximina actrix C[aesareae] domus."

[6] Cic., De or. 1.119 "Nullae enim lites neque controversiae sunt, quae cogant homines sicut in foro non bonos oratores, item in theatro actores malos perpeti."

[7] Varia lectio in Tertulliani libro De spect. 17 "Tragoediae et comoediae scelerum et libidinum actrices."

[8] Cic., De or. 3.57 "ut efficeret oratorem verborum actoremque rerum"; Sest. 28 fin. "Cato dux, auctor, actor rerum illarum fuit"; Leg. 3.40 "actor enim moderatur et fingit non modo mentes ac voluntates, sed paene voltus eorum, apud quos agit."

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Actor

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia