Back باخوسية Arabic Dithyrambn BAR Дыфірамб Byelorussian Дыфірамб BE-X-OLD Дитирамб Bulgarian Ditirambe Catalan Dithyrambos Czech Dithyrambos German Διθύραμβος Greek Dithyramb English
Dithyrambus (Graece διθύραμβος dithýrambos) est canticum in honorem divi Dionysi quod valde diuque prospere in Graecia antiqua evenit. Etymologia huius vocis et ipsius divi nominis non Graeca esse videtur; primum legi potest verbum διθύραμβος in reliquiis cuiusdam carminis ab Archilocho Pario iamborum scriptore ficti.
Hoc modo scripsit Archilochus:
- ὡς Διωνύσοι᾽ ἄνακτος καλὸν ἐξάρξαι μέλος
- οἶδα διθύραμβον οἴνωι συγκεραυνωθεὶς φρένας.[1]
- Quam domini Dionysi venustum canere canticum,
- dithyrambum, possum cum a vino perturbor animo.
Ut fama communis est, dithyrambus commentus Corynthi est et una cum Dionysi cultu protulit longe lateque. Huic cantico normas chorumque tribuisse Arion Methymnaeus traditur; Herodotus ipse confirmavit [2] Arionem ipsum inventorem fuisse.
Lasus Hermionensis poeta [3] in extremo saeculo sexto a.C.n. dithyrambos introduxit in certamina Dionyso dicata quae Athenarum habebantur; clari poetae Simonides, Pindarus Bacchylidesque multos horum et alia carmina sacra pepigerunt. Aristoteles philosophus affirmavit, in libro De arte poetica, dithyrambum originem tragoediae dedisse [4] atque Thespin primum docuisse dithyrambos histrionibus scaenicis utendo.
Pariter constabat dithyrambus e musica, poesē et choreis. Quinquaginta coronati saltatores rapide volvebantur; simul unicus cantor personam Dionysi gerebat, choro laudes canente, tibiis et cymbalis vehementer resonantibus.
- ↑ Fragmentum 77 Diehl, 120 West. Fons: Philochoros (FGrHist 328 F 172) in Athen. 14, 628a; vide hic.
- ↑ Herodotus, Historiae, I, 23-24
- ↑ Suda, Λάσος.
- ↑ Aristoteles, De arte poetica (1449 a, 10–15): "Ergo, cum orta tragoedia initio sit in ex tempore fundendo (et tragoedia et comoedia: tragoedia e dithyrambis, comoedia tamen e pompis phallicis, quae adhuc pro consuetudine in plurimis urbibus habentur), gradatim crevit, cum explicarent scriptores quod tragoediae se ostenderet; multis mutationibus interpositis, [tragoedia] constitit, quoniam naturam suam impetraverat".