Modernismus sensu lato est temporum hodiernorum cogitatio, ingenium, vel usus. Nomen disertius modernisticum artium motum describit, eius copiam propensitatum culturae, et consociatos motus culturae, qui primum orti sunt ex mutationibus longe lateque diffusis et procul in societate Occidentali saeculis undevicensimo exeunte et vicensimo ineunte extendentibus. Praecipuae res quae modernismum formaverunt fuerunt evolutio hodiernarum societatum industrialium, rapidus urbium auctus, et Belli Orbis Terrarum II horror.
Modernismus in arte oculorum ideologiam realismi plane reicit,[1][2] operibusque temporum praeteritorum utitur per reprise, incorporationem, renovationem, recapitulationem, retractationem, et parodiam in formis novis positas.[3][4][5] Modernismus etiam reicit tardas cogitationis Aetatis Illuminationis certitudines, cum notionibus creatoris omnipotentis et misericordis.[6] Exempli gratia, Iacobi Joyce Ulysses est "comoedia non divina, quae, sicut ea Dantis, visu finitur Dei cuius voluntas est nostra pax, sed humana, penitus humana."[7][8]
Modernismus conatus est "Romanticismum ex idealismo radicitus tollere ad transportandum eum intra empirismum."[9][10] Nomen modernismus generatim industriam exitumque hominum amplectitur qui credebant usitatas artis, architecturae, litterarum, fidei religionis, organizationis socialis, vitaeque quotidianae formas in novis statibus oeconomicis, socialibus, politicisque mundi emergentis et penitus industrializati obsoletas factas esse. "Fac novum!"[11] poetae Ezrae Pound edictum anno 1934 pronuntiatum, paradigmaticum fuit modernismi iudicium rerum obsoletarum. Alia exhortatio paradigmatica a Theodoro Adorno, philosopho et compositore, dicta est, qui, decennio 195, translaticiam superficiei cohaerentiam et usitatum harmoniae aspectum rationalitatis cogitationis Aetatis Illuminationis provocavit.[12] Praecipua modernismi proprietas est sensus sui, qui saepe excitabat experimenta formae et operis quae processus, materies, atque adeo abstractiones vehementius dicunt.[13]
Motus modernistus, initio saeculi vicensimi, fuit primum tempus cum nomen avant-garde, quocum motus appellabatur donec nomen "modernismus" obtineret, in artibus adhiberetur, potius quam in eius primo contextu militari et politico.[14]