Paejes Basc

Articul per Ladin Gherdëina

Paejes Basc
Nederland
Bandiera	Blason
Inn Wilhelmus
Inuem ufiziel	Nederland
Rujeneda ufiziela	Olandesc
Capitela	Amsterdam
Sënta dl guviern	Den Haag
Geografia
Spersa	37 378 km²[1] 33 481 km² (tiera)
Ega	18,7%
Demografia
Populazion	17 942 942 ab. (1 jené 2024)[2]
Densità	480 ab./km²
Cumpëida dla fertilità	1,68 (2014)[3]
Guviern
Forma de guviern	Monarchia costituzionela parlamentera unitera
Monarch	Willem-Alexander
Prim minister	Mark Rutte
Economia
PIB (numinel) • de ndut • a persona	(2021) $1 012 miliarc[4] $56 390
PIB (VPC) • de ndut • a persona	(2021) $1 005 miliarc $56 011
Munëida	Euro (€)
CVN	21% [1]
Auter
Prefis dl telefon	+31
Furnea a	man drëta
Indesc dl Svilup Uman	0,931[5] (scialdi aut)
Coefizient Gini	29,2[6] (bas)

I Paejes Basc (olandesc: Nederland) ie n stat te l'Europa uzidentela cun n valgun raions te la Caribich. L ie la majera de la cater nazions che fej ora l Rëni de i Paejes Basc. Te l'Europa à i Paejes Basc 12 provinzies. I cunfina a est cun la Germania, a sud cul Belje y a nord y ovest cul mer dl nord.^[7] Tl lingaz rujenà ti vëniel ënghe suënz dit Olanda (Holland).^[8][9][10] L'Olanda ie perdrët mé na region de i Paejes Basc, ma la plu mpurtanta.

La cater majera ziteies ie Amsterdam, Rotterdam, Den Haag y Utrecht.^[11] Amsterdam ie la majera zità y la capitela^[12], ma la sënta dl guviern ie a Den Haag.^[13] L port de Rotterdam ie l majer te l'Europa^[14] y l aeroport de Amsterdam ie un de i majeri te l'Europa.

Ie Paejes Basc ie n cumëmber de l'Union Europea, Eurozona, G10, NATO, OECD, WTO y de la zona Schengen.
I Paejes Basc à chësc inuem pervia de la topografia ndrëta y bassa. Mé l 50% de dut l teritore ie plu aut che 1 meter sëura l livel dl mer y zirca l 26% de l teritore ie sota l'autëza dl mer. A n grum de raions che ie sota l livel dl mer ti dijun polder y chisc ie unic a se l dé tres la retlamazion de la tiera dal mer che ova bele scumencià tl 14ejim secul.
Cun na populazion de 17,5 milions de persones sun n teritore de 41.800 km² à i Paejes Basc na densità de 422 persones per km², che ie una de la densiteies plu autes al mond y la segonda plu auta te la Union Europea. Mpo à i Paejes Basc nce scialdi lerch per l'agricultura y i ie l segondo majer exporter de spëisa y prodoc de agricultura al mond.

1. ↑ ^{1,0 1,1} https://european-union.europa.eu/principles-countries-history/eu-countries/netherlands_nl; data: 1 jené 2023.
2. ↑ "Bevolking; kerncijfers (1950-2024)". Trat ite ai 22 agost 2024.
3. ↑ http://data.uis.unesco.org/index.aspx?queryid=239.
4. ↑ https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD.
5. ↑ "Human Development Data (1990-2017)". Archivià da l uriginel ai 30 dezëmber 2018.
6. ↑ https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI.
7. ↑ "Netherlands boundaries in the North Sea". Ministry of Defence. Archivià da l uriginel ai 19 August 2014. Trat ite ai 15 August 2014.
8. ↑ "Dutch government ditches Holland to rebrand as the Netherlands". the Guardian (per inglese). 4 October 2019. Trat ite ai 1 June 2022.
9. ↑ "Netherlands vs. Holland". Netherlands Bureau for Tourism and Congresses. 18 October 2012. Archivià da l uriginel ai 24 November 2020. Trat ite ai 3 December 2019.
10. ↑ "Holland". WorldAtlas. worldatlas.com. 13 April 2021. Trat ite ai 18 May 2021.
11. ↑ "Gemeentegrootte en stedelijkheid" (per olandese). CBS. Trat ite ai 16 December 2019.
12. ↑ Dutch Wikisource. "Grondwet voor het Koninkrijk der Nederlanden" [Constitution for the Kingdom of the Netherlands] (per olandese). Chapter 2, Article 32. Trat ite ai 3 July 2013. ... de hoofdstad Amsterdam ...
13. ↑ Permanent Mission of the Netherlands to the UN. "General Information". Archivià da l uriginel ai 5 October 2013. Trat ite ai 26 June 2013.
14. ↑ "Rotterdam: the largest freight port in the EU", European Commission, 2 April 2020, trat ite ai 25 November 2021