Shosholoza

Quella vos chi l'è orfena, o ben la gh'ha minga di conligament che riven de alter vos.

Meten dent almen vun che 'l vaga ben e toeu via quella vis chi.

Chèst artìcol a l'è scricc in Lombàrd, ortograféa bergamasca del Dücàt.

Chèlla us ché la gh'ha mia di foncc o i è tròp póche. Per piasér, zónta di fóncc a la us. Issé de ìga ön'idéa di ótre us senza fóncc, ardì ché.

Shosholoza l'è öna cansù Fanagalo cantada da chèl mes-ciòt de zét e de tribù che i lauràa dét 'n di miniére de ór del Südafrica.

In de la cansù gh’è ü mes-ciòt de paròle Zulu e de paròle Ndebele, ma 'l pöl èsga dét paròle de tate ótre lèngue del Südafrica a segónda de chi che 'l la canta, dezà che gh’è tate versiù de chèsta cansù. Shosholoza l'éra e l'è cantada a dò us, öna desperlé che la ciama e tate che 'nsèma i respónt, 'ntàt che se laùra. Col tép Shosholoza l'è dientada öna cansù populàr e tradiziunala de töt Südafrica, tat che l'è cunsiderada cómpagn d'ü segónt ino nasiunàl.

Se cognòs mia chi che l'à scricia, ma l'è nasida tra i minadùr Ndebele che i partìa dal Zimbabwe (ciamàt alùra Rhodesia) e che col tréno a vapùr i 'ndàa a laurà in di miniére de ór e de diamàncc del Südafrica. De fati la cansù la parla del viàs in tréno per indà in di miniére del Südafrica o del tragìt al contrare per turnà 'ndré 'n Rhodesia, tat che di ólte la cansù la suna "stimela si phume South Africa" e di ólte "stimela si phume Rhodesia".

Shosholoza nasida tra la zét Ndebele l'è stacia pò dovrada óntera ach da i Zulu e l'éra cantada quando i lauràa ‘nsèma ‘n tance, per fà pasà ‘l tép e per tègn ol tép 'ntàt che i picàa col sapù. Shosholoza l'éra cantada ach da i galeòcc e tra chès-ce ach ol presidènt del Südafrica Nelson Mandela 'ntat che l'éra imprisunàt a Robben Island.

La paròla Shosholoza ‘l völ dì “’ndà ‘nacc” o “faga strada a chi ghe stà apröf” e l’è dovràda per fà moràl e dà sperànsa. Fò sura ol suòno de chèsta paròla la regórda la sifulada del tréno a vapùr e de fati 'n de la cansù s'parla pròpe de ü tréno, in particolàr la paròla zulu stimela l’è dovrada per ciamà ol tréno a vapùr.