Laman ini adalah mengenai empayar Jermanik. Untuk empayar purba berpusat di Rom, sila lihat Empayar Rom.
Empayar Rom Suci Sacrum Imperium Romanum (Latin) Heiliges Römisches Reich (Jerman) Holy Roman Empire (bahasa Inggeris) Empayar Rom Suci Bangsa Jerman Sacrum Imperium Romanum Nationis Germanicae (Latin) Heiliges Römisches Reich Deutscher Nation (Jerman) Holy Roman Empire of the German Nation (bahasa Inggeris) | |||||
---|---|---|---|---|---|
800/962[a]–1806 | |||||
| |||||
Helang Quaternion (1510) | |||||
Ibu negara | Multicentral[3]
Rome (de jure) Aachen (800–1562)
Palermo (1194–1254)
Vienna (1550s–1583, 1612–1806) Frankfurt (1562–1806)
Regensburg (1594–1806)
Wetzlar (1689–1806) | ||||
Bahasa yang umum digunakan | Jerman, Latin Pertengahan (administrative/liturgical/ Pelbagai[c] | ||||
Agama | Pelbagai agama rasmi: Roman Katolik (1054–1806) Lutheranisme (1555–1806) Calvinisme (1648–1806) | ||||
Demonim | Palatine, Roman, Jerman | ||||
Kerajaan | Raja elektif feudal bergabungan Kerajaan campuran (selepas Imperial Reform)[17] | ||||
Maharaja | |||||
• 800–814 | Charlemagne[a] (pertama) | ||||
• 962–973 | Otto I | ||||
• 1519–1556 | Charles V | ||||
• 1792–1806 | Francis II (terakhir) | ||||
Badan perundangan | Imperial Diet | ||||
Era Sejarah | Zaman Pertengahan ke zaman moden awal | ||||
25 December 800 | |||||
• East Frankish Otto I is crowned Emperor of the Romans | 2 February 962 | ||||
• Conrad II assumes crown of the Kingdom of Burgundy | 2 February 1033 | ||||
25 September 1555 | |||||
24 October 1648 | |||||
1648–1789 | |||||
2 December 1805 | |||||
6 August 1806 | |||||
Keluasan | |||||
1150[d] | 1,100,000 km2 (420,000 bt2) | ||||
Populasi | |||||
• 1700[18] | 23,000,000 | ||||
• 1800[18] | 29,000,000 | ||||
Mata wang | Pelbagai: thaler, guilder, groschen, Reichsthaler | ||||
Empayar Rom Suci,[e] juga dikenali sebagai Empayar Rom Suci Bangsa Jerman selepas 1512, dulu merupakan tatanegara di Eropah Tengah dan Barat, biasanya diketuai oleh Maharaja Rom Suci[19][20] yang wujud dari waktu pembangunannya pada Zaman Pertengahan dan berlangsung selama hampir seribu tahun sehingga kejatuhannya pada tahun 1806 selepas Peperangan Napoleon.[21]
Pada 25 Disember 800, Paus Leo III menobatkan raja Frankish Charlemagne sebagai maharaja Rom, menghidupkan semula gelaran itu di Eropah Barat lebih tiga abad selepas kejatuhan Empayar Rom Barat purba pada 476.[22] Gelaran itu luput pada 924, tetapi dihidupkan semula pada 962 apabila Otto I dinobatkan sebagai maharaja oleh Paus John XII, menggayakan dirinya sebagai pengganti Charlemagne dan Empayar Carolus,[23] dan memulakan kewujudan empayar yang berterusan selama lebih lapan abad.[24][25][f] Dari tahun 962 hingga abad kedua belas, empayar ini merupakan monarki yang paling berkuasa di Eropah.[26] Fungsi kerajaan bergantung kepada kerjasama harmoni antara maharaja dan vassal;[27] keharmonian ini terganggu semasa tempoh Salian.[28] Empayar ini mencapai kemuncak perluasan wilayah dan kuasa di bawah Wangsa Hohenstaufen pada pertengahan abad ketiga belas, tetapi peluasan berlebihan menyebabkan keruntuhan sebahagian.[29][30]
Biasiswa seumumnya menerangkan evolusi institusi dan prinsip yang membentuk empayar, dan perkembangan beransur-ansur peranan empayar.[31][32] Walaupun jawatan maharaja telah ditubuhkan semula, istilah yang tepat untuk kerajaannya sebagai "Empayar Rom Suci" tidak digunakan sehingga abad ke-13,[33] walaupun legitimasi teori Maharaja dari awal terletak pada konsep translatio imperii, bahawa dia memegang kuasa tertinggi yang diwarisi daripada maharaja Rom kuno.[31] Walau bagaimanapun, dalam Empayar Rom Suci, pejabat empayar secara tradisinya dipilih oleh kebanyakan putera-pemilih Jerman. Dalam teori dan diplomasi, maharaja dianggap yang pertama di kalangan setaraf semua raja Katolik Eropah.[34]
Satu proses Pembaharuan Dimaharaja pada akhir abad kelima belas dan awal abad keenam belas telah mengubah empayar, mewujudkan satu set institusi yang bertahan sehingga kehancurannya yang terakhir pada abad kesembilan belas.[35][36] Menurut ahli sejarah Thomas Brady Jr., empayar selepas Pembaharuan Imperial adalah sebuah badan politik yang mempunyai umur panjang dan kestabilan yang luar biasa, dan "menyerupai dalam beberapa hal dengan politik beraja di peringkat barat Eropah, dan dalam yang lain politik elektif yang terintegrasi secara longgar di Pusat Timur. Eropah." Korporat baru Negara Jerman, bukannya hanya patuh kepada maharaja, berunding dengannya.[37][38] Pada 6 Ogos 1806, Maharaja Francis II membubarkan empayar berikutan penciptaan - sebulan sebelumnya, oleh maharaja Perancis Napoleon - Konfederasi Rhine, sebuah konfederasi negara pelanggan Jerman yang setia bukan kepada Maharaja Rom Suci tetapi kepada Perancis.
<ref>
tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama Gascoigne
Ralat petik: Tag <ref>
wujud untuk kumpulan bernama "lower-alpha", tetapi tiada tag <references group="lower-alpha"/>
yang berpadanan disertakan