Back Кито ADY Quito Afrikaans Quito ALS ኪቶ Amharic Quito AN كيتو Arabic كيطو ARY كيتو ARZ Quitu AST Quito AVK
| Quito | |||
|---|---|---|---|
 Ekwador | |||
 | |||
| |||
| Amministrazzjoni | |||
| Stat sovran | Ekwador | ||
| Province of Ecuador | Pichincha | ||
| Canton of Ecuador | Distrett Metropolitan ta' Quito | ||
| Kap tal-Gvern |
Pabel Muñoz (en)  | ||
| Isem uffiċjali | San Francisco de Quito | ||
| Kodiċi postali |
EC170150 | ||
| Ġeografija | |||
| Koordinati | 0°13′12″S 78°30′45″W / 0.22°S 78.5125°WKoordinati: 0°13′12″S 78°30′45″W / 0.22°S 78.5125°W | ||
  Quito Quito (Ecuador) | |||
| Superfiċjenti | 372.39 kilometru kwadru | ||
| Għoli | 2,850 m | ||
| Demografija | |||
| Popolazzjoni | 1,763,275 abitanti (2022) | ||
| Informazzjoni oħra | |||
| Fondazzjoni | Il-ĦamisambUTCIl-Ħamis | ||
| Kodiċi tat-telefon |
2 | ||
| Żona tal-Ħin | UTC-5 | ||
| bliet ġemellati |
Krakovja, Toronto, Buenos Aires, Madrid (mul) , Santo Domingo, Cali, Coral Gables, Buxton, La Paz, Louisvilleu Taipei | ||
| quito.gob.ec | |||
Quito (pronunzja bl-Ispanjol: [ˈkito]; bil-Quechua: Kitu), formalment San Francisco de Quito, hija l-belt kapitali tal-Ekwador, b'popolazzjoni stmata li tlaħħaq it-2.8 miljun ruħ fiż-żona urbana tagħha. Hija wkoll il-belt kapitali tal-provinċja ta' Pichincha.[1] Quito tinsab f'wied max-xaqlibiet tal-Lvant ta' Pichincha, stratovulkan attiv fil-katina muntanjuża tal-Andes, f'elevazzjoni ta' 2,850 metru (9,350 pied); b'hekk hija t-tieni l-ogħla belt kapitali fid-dinja.[2]
Quito hija ċ-ċentru politiku u kulturali tal-Ekwador peress li l-istituzzjonijiet governattivi, amministrattivi u kulturali ewlenin jinsabu kollha fi ħdan il-belt. Il-maġġoranza tal-kumpaniji transnazzjonali bi preżenza fl-Ekwador għandhom is-sede tagħhom fil-belt. Hija wkoll wieħed miż-żewġ ċentri industrijali ewlenin tal-pajjiż — il-belt portwali ta' Guayaquil hija t-tieni ċentru.
Id-data tal-ewwel insedjament mhix magħrufa, iżda l-evidenza arkeoloġika tissuġġerixxi li ġiet insedjata għall-ewwel darba minn popolazzjonijiet sedentarji bejn l-4400 u l-1600 Q.K.[3] Fl-aħħar tas-seklu 15, l-Imperatur tal-Inka Huayna Capac rebaħ kontra l-abitanti oriġinali tar-reġjun, il-poplu Quitu, inkorpora lil Quito fl-Imperu Inka, u ddeżinjaha bħala l-belt kapitali tar-reġjun tat-Tramuntana tal-Imperu Inka. Il-konkwista Spanjola tal-belt fl-1534 hija l-iktar data kkwotata spiss bħala d-data tal-istabbiliment uffiċjali tal-belt, u b'hekk Quito hija l-eqdem belt kapitali fl-Amerka t'Isfel.
Iċ-ċentru storiku ta' Quito huwa fost l-ikbar u l-iktar ippreservati tajjeb fl-Amerki. Fl-1978, Quito u Krakovja kienu l-ewwel Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO.[4] Quito hija l-iktar belt kapitali qrib l-ekwatur, u l-limiti tat-Tramuntana tal-belt iwasslu sa madwar kilometru (0.62 mili) fin-Nofsinhar tal-linja tal-ekwatur.
Fl-2008 il-belt ġiet iddeżinjata bħala l-kwartieri ġenerali tal-Unjoni tan-Nazzjonijiet tal-Amerka t'Isfel.[5]
- ^ "GUAGUA PICHINCHA - Instituto Geofísico - EPN". www.igepn.edu.ec (bl-Ispanjol). Miġbur 2023-04-06.
- ^ "Tame EP - Airline of Ecuador". www.tame.com.ec. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2023-02-04. Miġbur 2023-04-06.
- ^ Redacción (2019-11-16). "Encuentran indicios de los primeros habitantes de Quito, Ecuador" (bl-Ispanjol). Miġbur 2023-04-06.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "City of Quito". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-04-06.
- ^ "Resources". css.ethz.ch (bl-Ingliż). Miġbur 2023-04-06.