Back Samarkand ACE Samarkand Afrikaans ሳማርቃንድ Amharic Sarmagant AN سمرقند Arabic سمرقند ARZ Samarcanda AST Самаркъанд AV Səmərqənd Azerbaijani سمرقند AZB
| Samarkanda | ||
|---|---|---|
 Użbekistan | ||
 | ||
| ||
| Amministrazzjoni | ||
| Stat sovran | Użbekistan | |
| Reġjun tal-Użbekistan | Reġjun ta' Samarkanda | |
| Isem uffiċjali | Samarqand/Самарқанд | |
| Ismijiet oriġinali |
Самарқанд Самарқанд Самарканд سمرقند | |
| Kodiċi postali |
140100 | |
| Ġeografija | ||
| Koordinati | 39°39′17″N 66°58′33″E / 39.6547°N 66.9758°EKoordinati: 39°39′17″N 66°58′33″E / 39.6547°N 66.9758°E | |
  Samarkanda Samarkanda (Uzbekistan) | ||
| Superfiċjenti | 108±1 kilometru kwadru | |
| Għoli | 702 m | |
| Demografija | ||
| Popolazzjoni | 546,303 abitanti (1 Jannar 2020) | |
| Informazzjoni oħra | ||
| Kodiċi tat-telefon |
662 | |
| Żona tal-Ħin | UTC+5 | |
| bliet ġemellati |
Firenze, Balkh, Merv, Bukhara, Nishapur, Lahore, Lviv, Istanbul, Eskişehir, Cusco, Mary, Banda Aceh, Khujand, Antalya, Gyeongju, Krasnoyarsk, New Delhi, Xi'an, Belt tal-Messiku, Rio de Janeiro, Kairouan, Bremen, Lyon, Liège, Plovdiv, Jūrmala, Samara, Narau Ganja (en)  | |
| samshahar.uz | ||
Samarkanda (/ˈsæmərkænd/; bl-Użbek: Samarqand; bit-Taġik: Самарқанд; bil-Persjan: سمرقند), magħrufa wkoll bħala Samarkand, hija belt fix-Xlokk tal-Użbekistan u fost l-eqdem bliet abitati kontinwament fl-Asja Ċentrali. Hemm evidenza ta’ attività umana fiż-żona tal-belt mill-aħħar tal-Era Paleolitika, minkejja li ma hemm l-ebda evidenza diretta meta Samarkanda ġiet imwaqqfa; diversi teoriji jipproponu ġiet imwaqqfa bejn is-sekli 8 u 7 Q.K. Peress li kienet tgawdi prosperità bis-saħħa tal-pożizzjoni tagħha tul it-Triq tal-Ħarir bejn iċ-Ċina u l-Baħar Mediterran, kien hemm żminijiet meta Samarkanda kienet waħda mill-ikbar bliet tal-Asja Ċentrali.
Sa żmien l-Imperu Akemenida tal-Persja, hija kienet il-belt kapitali tas-satrapija Sogdjana. Il-belt inħakmet minn Alessandru Manju fit-329 BCE, meta kienet magħrufa bħala Markanda (jew Μαράκανδα bl-alfabett Grieg). Il-belt kienet immexxija minn sensiela ta’ mexxejja Iranjani u Torok sa ma ġiet maħkuma mill-Mongoli taħt Genghis Khan fl-1220. Attwalment, Samarkanda hija l-kapitali tar-Reġjun ta’ Samarkanda u waħda mill-ikbar bliet tal-Użbekistan.
Il-belt hija magħrufa bħala ċentru ta’ studju Iżlamiku għoli u l-post fejn twieled ir-Rinaxximent Timurida. Fis-seklu 14, Timur (Tamerlane) għamilha l-kapitali tal-imperu tiegħu u s-sit tal-mawżolew tiegħu magħruf bħala Gur-e Amir. Il-Moskea ta’ Bibi-Khanym, rikostruwita matul l-era Sovjetika, għadha waħda mill-iktar binjiet ikoniċi u famużi tal-belt. Ir-Reġistan, il-pjazza ewlenija ta’ Samarkanda kienet iċ-ċentru antik tal-belt u hija kkonfinata minn tliet binjiet reliġjużi monumentali. Il-belt bir-reqqa kollha ppreservat it-tradizzjonijiet tas-snajja’ antiki: ir-rakkmu, ix-xogħol bid-deheb, l-insiġ tal-ħarir, l-inċiżjonijiet fuq ir-ram, iċ-ċeramika, it-tinqix tal-injam, u tpittir tal-injam. Fl-2001, l-UNESCO żiedet lill-belt fil-lista tas-Siti ta’ Wirt Dinji bħala Samarkanda – Salib it-Toroq ta’ Kulturi.[1]
Samarkanda moderna hija maqsuma f’żewġ partijiet: il-belt l-antika, u l-belt il-ġdida, li ġiet żviluppata matul żmien l-Imperu Russu u l-Unjoni Sovjetika. Il-belt l-antika tinkludi diversi monumenti storiċi, ħwienet u djar privati antiki, filwaqt li l-belt il-ġdida tinkludi binjiet amministrattivi flimkien ma’ ċentri kulturali u istituzzjonijiet edukattivi.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Samarkand – Crossroad of Cultures". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2021-06-26.