Siracusa

Siracusa
Italja
Amministrazzjoni
Pajjiż	Italja
Autonomous region with special statute	Sqallija
Free municipal consortium	Free Municipal Consortium of Syracuse (en)
Kap tal-Gvern	Francesco Italia (en)
Isem uffiċjali	Siracusa
Ismijiet oriġinali	Siracusa
Kodiċi postali	96100
Ġeografija
Koordinati	37°04′09″N 15°17′15″E / 37.0692°N 15.2875°E / 37.0692; 15.2875Koordinati: 37°04′09″N 15°17′15″E / 37.0692°N 15.2875°E / 37.0692; 15.2875
Siracusa Siracusa (Italy)
Superfiċjenti	207.78 kilometru kwadru, 898 hectare
Għoli	17 m
Fruntieri ma'	Avola (en) , Melilli (en) , Noto (en) , Priolo Gargallo (en) , Solarino (en) , Canicattini Bagni (en) , Floridia (en) u Palazzolo Acreide (en)
Demografija
Popolazzjoni	116,244 abitanti (1 Jannar 2023)
Informazzjoni oħra
Fondazzjoni	733 "BCE"
Kodiċi tat-telefon	0931
Żona tal-Ħin	UTC+1u UTC+2
bliet ġemellati	Muniċipalità ta' Stokkolma, Corinth (en) , Erchie (en) u Perugia
comune.siracusa.it

Siracusa ([siraˈkuːza]; bid-djalett Sqalli: Sarausa [saɾaˈuːsa]) hija belt storika fil-gżira Taljana ta' Sqallija u l-belt kapitali tal-provinċja Taljana ta' Siracusa. Il-belt hija magħrufa għall-istorja Griega u Rumana rikka tagħha, għall-kultura, għall-anfiteatri, għall-arkitettura, u bħala l-post fejn twieled il-matematiku u l-inġinier importanti Arkimede.^[1] Din il-belt bi storja ta' 2,700 sena kellha rwol ewlieni fi żmien il-qedem, meta kienet waħda mis-setgħat prinċipali tal-Mediterran. Siracusa tinsab fix-Xlokk nett tal-gżira ta' Sqallija, ħdejn il-Golf ta' Siracusa, maġenb il-Baħar Jonju. Tinsab f'biċċa art li togħla f'daqqa, b'fond saħansitra ta' 2,000 metru peress li tinsab qrib l-irdumijiet, għalkemm il-belt innifisha ġeneralment ma tantx għandha wisq għoljiet.

Il-belt ġiet stabbilita mill-Korinzji u mit-Tenej tal-Greċja Antika^[2] u saret belt-stat setgħan ħafna. Siracusa kienet alleata ma' Sparta u Korinzju u eżerċitat influwenza kbira fuq il-Manja Greċja kollha, peress li kienet l-iżjed belt importanti tagħha. Ċiċerun jiddiskriviha bħala "l-ikbar belt Griega u l-isbaħ waħda minnhom kollha"^[3], tant li kienet daqs Ateni matul is-seklu 5 Q.K.^[4] Iktar 'il quddiem saret parti mir-Repubblika Rumana u mill-Imperu Biżantin. Taħt l-Imperatur Kostanzju II, Siracusa kienet il-belt kapitali tal-Imperu Biżantin mis-663 sas-669. Palermo iktar 'il quddiem saret iktar importanti minnha, bħala l-belt kapitali tar-Renju ta' Sqallija. Eventwalment, ir-renju ngħaqad mar-Renju ta' Napli u ġie ffurmat ir-Renju taż-Żewġ Sqallijiet sal-unifikazzjoni Taljana tal-1860.

Illum il-ġurnata, il-belt tniżżlet fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO flimkien man-Nekropoli ta' Pantalica.^[5] Fiż-żona ċentrali, il-belt stess għandha popolazzjoni ta' madwar 125,000 ruħ.^[6] Siracusa tissemma fil-Bibbja fil-ktieb tal-Atti tal-Appostli 28:12 peress li San Pawl qagħad hemmhekk. Il-qaddisa patruna tal-belt hija Santa Luċija; hija twieldet f'Siracusa, u l-festa tagħha, Jum Santa Luċija, tiġi ċċelebrata fit-13 ta' Diċembru.

1. ^ "BBC - History - Archimedes". www.bbc.co.uk (bl-Ingliż). Miġbur 2022-03-15.
2. ^ Strabo (1927). Jones, H. L. (ed.). Geography. Vol. 4. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. 8.6.22. ISBN 978-0-674-99201-6.
3. ^ Marcus Tullius Cicero (1903). "Against Verres". In Yonge, C. D. (ed.). The Orations of Marcus Tullius Cicero. London: George Bell & Sons. 2.4.52.
4. ^ Morris, Ian (2008). "The Greater Athenian State". In Morris, Ian; Scheidel, Walter (eds.). The Dynamics of Ancient Empires: State Power from Assyria to Byzantium. Oxford, United Kingdom: Oxford University Press. p. 115. ISBN 978-0-19-970761-4.
5. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Syracuse and the Rocky Necropolis of Pantalica". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-03-15.
6. ^ "ISTAT". web.archive.org. 2018-12-16. Arkivjat mill-oriġinal fl-2018-12-16. Miġbur 2022-03-15.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)