Repubblika tas-Slovenja Republika Slovenija |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
Innu nazzjonali: "Zdravljica"
|
||||||
![]() Lokazzjoni tas-Slovenja (aħdar skur)
|
||||||
Belt kapitali (u l-ikbar belt) | Ljubljana 46°03′N 14°30′E / 46.05°N 14.5°E
| |||||
Lingwi uffiċjali | Sloven | |||||
Gvern | Parlamentari Unitarju kostituzzjonali repubblika | |||||
- | President | Borut Pahor | ||||
- | Prim Ministru | Miro Cerar | ||||
Stabbiliment | ||||||
- | Stat ta' Sloveni, Kroati u Serbi sar indipendenti |
29 ta' Ottubru 1918 | ||||
- | Renju tas-Serbi, Kroati u Sloveni (Renju tal-Jugożlavja) |
4 ta' Diċembru 1918 | ||||
- | Il-Jugożlavja saret repubblika | 29 ta' Novembru 1943 | ||||
- | Indipendenza mill-Jugożlavja | 25 ta' Ġunju 1991 | ||||
Sħubija fl-UE | 1 ta' Mejju 2004 | |||||
Erja | ||||||
- | Total | 20,273 km2 (153) 7,827 mil kwadru |
||||
- | Ilma (%) | 0.7 | ||||
Popolazzjoni | ||||||
- | stima tal-2012 | 2,217,053 (143) | ||||
- | ċensiment tal-2002 | 1,964,036 | ||||
- | Densità | 101[1]/km2 (106) 262/mili kwadri |
||||
PGD (PSX) | stima tal-2012 | |||||
- | Total | $45.421 biljun | ||||
- | Per capita | $28,648 | ||||
PGD (nominali) | stima tal-2012 | |||||
- | Total | $45.421 biljun | ||||
- | Per capita | $22,461 | ||||
IŻU (2011) | ▲ 0.884 (għoli ħafna) (12) | |||||
Valuta | Ewro (EUR ) |
|||||
Żona tal-ħin | CET (UTC+1) | |||||
Kodiċi telefoniku | +386 | |||||
TLD tal-internet | .sl |
Is-Slovenja hija pajjiz fl-Ewropa, li jmiss mal-Italja, il-Kroazja, l-Ungerija u l-Awstrija. Hi pajjiż li jitqies bħala wieħed Alpin, għalkemm hemm minn iqisu bħala pajjiz Slav. Kisbet il-ħelsien politiku fl-1991, wara li ħarġet mill-Federazzjoni Jugożlava. Il-belt kapitali tagħha hija Ljubljana, belt mhux daqstant kbira b'popolazzjoni ta' 266, 000 ruħ, huwa pajjiż fl-Ewropa Ċentrali. Tmiss mal-Italja fil-punent, l-Awstrija fit-tramuntana, l-Ungerija fil-grigal, il-Kroazja fix-Xlokk, u l-Baħar Adrijatiku fil-Lbiċ. Is-Slovenja hija prinċipalment muntanjuża u forestata, tkopri 20,271 kilometru kwadru (7,827 sq mi), u għandha popolazzjoni ta' 2.1 miljun (2,110,547 ruħ). Is-Sloveni jiffurmaw aktar minn 80% tal-popolazzjoni tal-pajjiż. Is-Sloven, lingwa Slava tan-Nofsinhar, hija l-lingwa uffiċjali. Is-Slovenja għandha klima kontinentali predominantement moderata, bl-eċċezzjoni tal-kosta Slovenja u l-Alpi Ġiljani. Klima sub-Mediterranja tilħaq l-estensjonijiet tat-Tramuntana tal-Alpi Dinariċi, li jaqsmu l-pajjiż fid-direzzjoni tal-majjistral-xlokk. L-Alpi Ġiljani fil-majjistral għandhom klima alpina. Lejn il-Grigal tal-Baċir Pannoniku, il-klima kontinentali hija aktar evidenti. Ljubljana, il-kapitali u l-akbar belt tas-Slovenja, tinsab ġeografikament qrib iċ-ċentru tal-pajjiż.
Is-Slovenja kienet storikament salib it-toroq tal-lingwi u l-kulturi Slavi, Ġermaniċi u Rumani. It-territorju tiegħu kien parti minn ħafna stati differenti: l-Imperu Ruman, l-Imperu Biżantin, l-Imperu Karolingju, l-Imperu Ruman Qaddis, ir-Renju tal-Ungerija, ir-Repubblika ta' Venezja, il-Provinċji Illirji tal-Ewwel Imperu Franċiż ta’ Napuljun, il- Imperu Awstrijak u l-Imperu Awstro-Ungeriż. F'Ottubru 1918, is-Sloveni ko-fundaw l-Istat tas-Sloveni, Kroati u Serbi. F'Diċembru 1918, ingħaqdu mar-Renju tas-Serbja fir-Renju tal-Jugoslavja. Matul it-Tieni Gwerra Dinjija, il-Ġermanja, l-Italja u l-Ungerija okkupaw u annessaw is-Slovenja, b'żona żgħira trasferita lill-Istat Indipendenti tal-Kroazja, stat pupazz Nazista ddikjarat reċentement. Fl-1945, reġgħet saret parti mill-Jugoslavja. Wara l-gwerra, il-Jugoslavja kienet alleata mal-Blokk tal-Lvant, iżda wara l-qasma Tito-Stalin tal-1948, qatt ma ffirma l-Patt ta' Varsavja, u fl-1961 sar wieħed mill-fundaturi tal-Moviment Mhux Allinjat. F'Ġunju 1991, is-Slovenja ddikjarat l-indipendenza tagħha mill-Jugoslavja u saret stat sovran indipendenti.
Is-Slovenja hija pajjiż żviluppat, b'ekonomija bi dħul għoli li tikklassifika fl-ogħla livell fl-Indiċi tal-Iżvilupp tal-Bniedem. Il-koeffiċjent ta' Gini jikklassifika l-inugwaljanza fid-dħul tiegħu fost l-aktar baxxi fid-dinja. Hija membru tan-Nazzjonijiet Uniti, l-Unjoni Ewropea, iż-Żona tal-Ewro, iż-Żona Schengen, l-OSKE, l-OECD, il-Kunsill tal-Ewropa u n-NATO.
Il-ħames pajjiż kontinentali bl-iqsar kosta fid-dinja hija s-Slovenja, li għandha 46.6 km ta' kosta, li tinsab bejn Italja u Kroazja. U s-Slovenja hija t-tielet pajjiż kontinentali bl-iqsar kosta fl-Ewropa.
Total tal-fruntieri tas-Slovenja: 1,211 km, pajjiżi tal-fruntiera (4): Awstrija 299 km; Kroazja 600 km; Ungerija 94 km; Italja 218 km.