Alcina

Alcina is een opera in drie bedrijven van G.F. Händel, gebaseerd op een verhaal uit Orlando Furioso van Ludovico Ariosto. De bewerker van het verhaal is onbekend, maar grijpt wel terug naar een eerdere opera uit 1728, L'isola di Alcina. Het libretto is van Antonio Fanzaglia. De eerste opvoering vond plaats in 1735 in het Covent Garden Theatre in Londen.

De opera's van Händel worden soms ruwweg ingedeeld in drie categorieën: heroïsche, antiheroïsche en magische. De meeste van zijn heroïsche opera's schreef hij vanaf de jaren 1720 tot de vroege jaren 1730, niet toevallig op het moment dat in London de opera fel gestimuleerd werd door de Royal Academy of Music, in navolging van de Académie royale de musique van Parijs. Deze groep opera's bevat onder andere Giulio Cesare, Tamerlano, Rodelinda, Scipione en Admeto.

De antiheroïsche opera's zijn over het algemeen zijn latere werken uit eind jaren 1730 zoals Serses.

De magische opera's, een kleine groep met onder andere Alcina en Orlando, zijn vooral gebaseerd op het werk van Ariosto of Tasso, en behandelen over het algemeen één of andere transformatie. Dit betekent dat het dramatisch realisme minder belangrijk is, maar dat het eerder belangrijk is situaties te creëren waarin verschillende emoties sterk op de voorgrond kunnen treden. Deze opera's spraken sterk tot de verbeelding van het publiek, niet het minst door de mogelijkheid van het barokke operapodium om 'spectaculair' uit de hoek komen. Dit gaat zeker op voor Alcina, het verhaal van een tovenares op een betoverd eiland. Hier lijkt een analogie te bestaan met het verhaal van Odysseus en zijn mannen bij de tovenares Circe, verteld in Homerus' Odyssee.

In tegenstelling tot andere opera's van Händel bevat Alcina wel balletmuziek, maar eigenlijk niet uit noodzaak of omdat het drama daarom vroeg. Händel wilde enkel tegemoetkomen aan het operagezelschap van John Rich, dat samenwerkte met de beroemde Franse danseres Marie Sallé. Nog speciaal aan deze opera is dat er geschreven is voor een echt koor, niet zomaar wat solistische zangers die samen zingen. Alcina is een tamelijke lange opera voor die tijd, en in de meeste uitvoeringen wordt tegenwoordig zelfs de rol van Oberto gewoon weggelaten.

Alcina wordt de laatste decennia weer frequent uitgevoerd, vanwege de sopraanrol van de titelheldin. De doorbraak van deze opera is te danken aan Joan Sutherland, die de opera na 120 jaar weer tot leven bracht in 1957 in London, onder regie van Franco Zeffirelli. Sindsdien is Alcina een vast onderdeel geworden van het internationale operarepertoire. Alcina is tevens onderdeel van Gary Coopers repertoire.