Back Dzharacursor Czech Dzharacursor English Archaeornithomimus bissektensis Spanish Dzharacursor Italian Dzharacursor Russian 札拉奔龙属 Chinese
| Dzharacursor Status: Uitgestorven, als fossiel bekend | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||||
| Dzharacursor Averianov & Sues, 2025 | |||||||||||||||
| Typesoort | |||||||||||||||
| Archaeornithomimus bissektensis | |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Dzharacursor is een geslacht van uitgestorven theropode dinosauriërs, behorend tot de Maniraptoriformes, dat tijdens het Laat-Krijt leefde in het gebied van de huidige Oezbekistan.[1][2]
In 1995 benoemde Lev Nesov een Archaeornithomimus? bissektensis gebaseerd op talrijke botten van de ledematen en wat wervels al ten tijde van de Sovjet-Unie gevonden in de Bissektyformatie. In 2006 beschreef Aleksandr Averianov het materiaal opnieuw. In 2016 was er een veel uitgebreidere beschrijving door Averianov en Hans-Dieter Sues waarbij nog veel meer beenderen werden toegewezen. Ze dachten toen dat de soort een nomen dubium was.[3] Uiteindelijk kwamen deze onderzoekers tot de conclusie dat de soort geldig was, maar niet in het geslacht Archaeornithomimus moest worden geplaatst.
In 2025 benoemden Averianov en Sues een apart geslacht Dzharacursor. De geslachtsnaam verbindt een verwijzing naar de vindplaats Dzharakuduk met het Latijn cursor, "renner".
Het holotype, CCMGE 726/12457, dateert uit het Turonien. Het bestaat uit een dijbeen. Honderden losse botten waaronder schedelbeenderen, wervels en delen van de ledematen, zijn toegewezen.
Het holotype heeft een lengte van 143 millimeter en wijst op een dier van enkele meters lang. Het betreft echter een jong dier. De volwassen lengte is onzeker.
Volgens Nesov onderscheidde A. bissektensis zich van Archaeornithomimus asiaticus door een kleinere omvang. Verder zou de dijbeenschacht minder gekromd zijn. Ook is de trochanter major smaller in bovenaanzicht. In 2016 gaven Sues en Averianov twee unieke kenmerken aan. Bij de voorste staartwervels steken de laminae centrodiapophyseales, de richels op de onderzijde van het zijuitsteeksel, sterk uit. Bij de voorste ruggenwervels worden de voorste en achterste fossae infrazygapophyseales, de holten onder de gewrichtsuitsteeksels, doorsneden door extra laminae centrodiapophyseales.
Dzharacursor werd in 2025 in de Ornithomimidae geplaatst, onder Archaeornithomimus in de evolutionaire stamboom.
| Ornithomimosauria |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- ↑ Nesov, L. A. (1995). "Dinozavri severnoi Yevrazii: Novye dannye o sostave kompleksov, ekologii i paleobiogeografii". Institute for Scientific Research on the Earth's Crust. St Petersburg State University: 1–156.
- ↑ Averianov, A. O.; Sues, H.-D. (2025). "A new ornithomimid theropod from the Upper Cretaceous Bissekty Formation of Uzbekistan". Journal of Vertebrate Paleontology. e2433759. DOI:10.1080/02724634.2024.2433759.
- ↑ Sues, Hans-Dieter & Averianov, Alexander. 2016. "Ornithomimidae (Dinosauria: Theropoda) from the Bissekty Formation (Upper Cretaceous: Turonian) of Uzbekistan". Cretaceous Research. 57: 90–110. DOI:10.1016/j.cretres.2015.07.012.