Economische zelfstandigheid heeft volgens de Nederlandse overheid iemand die ten minste 70% van het wettelijk minimumloon verdient met betaalde arbeid.[1]
Economische zelfstandigheid van iedereen die deel uitmaakt van de beroepsbevolking is een doel van de Nederlandse overheid sinds het Beleidsplan Emancipatie uit 1985.[2] Mede onder druk van Europese richtlijnen begon de Nederlandse overheid in de jaren tachtig van de vorige eeuw met het geleidelijk afschaffen van kostwinnersvoordelen in de belasting en de sociale zekerheid.[bron?]
Met name jonge vrouwen werden door de overheid opgeroepen om economisch zelfstandig te worden in plaats van zich financieel afhankelijk te maken van een kostwinner. Van 1987 tot 1989 liep daartoe de campagne Kies exact, vanaf 1989 gevolgd door de campagne met de slogan Een slimme meid is op haar toekomst voorbereid.[3] De nieuwe generatie vrouwen en mannen werd gewaarschuwd dat zij in de toekomst niet meer zouden kunnen rekenen op de financiële voordelen van het kostwinnersmodel. Dit is bekend geworden als de 1990-maatregel. De overheid treedt niet in de keuzevrijheid van twee partners om samen van een arbeidsinkomen te leven, alleen wordt dit steeds minder financieel ondersteund.