Eerste stadsmuur van Maastricht

Eerste (middeleeuwse) stadsmuur
Zuidoostelijk deel van de eerste stadsmuur. V.l.n.r. Helpoort, Jekertoren en Onze-Lieve-Vrouwewal
Locatie	Maastricht,  Nederland
Algemeen
Type	stadsmuur
Bouwmateriaal	kolenzandsteen
Eigenaar	Gemeente Maastricht; particulieren
Huidige functie	historisch erfgoed; toeristische bezienswaardigheid
Gebouwd in	vanaf 1229
Gesloopt in	17e-20e eeuw (deels)
Monumentale status	rijksmonument
Gebeurtenissen	Beleg van Maastricht (1267), Beleg van Maastricht (1303), Beleg van Maastricht (1334)
Bijzonderheden	ca. 750 m bewaard gebleven
Portaal    Maastricht

De eerste stadsmuur van Maastricht, ook wel eerste middeleeuwse stadsmuur of eerste stadsomsluiting van Maastricht,^{[noot 1]}, is de eerste stenen stadsmuur, die tijdens de hoge middeleeuwen tot stand kwam in de toentertijd Luiks-Brabantse stad Maastricht. De 2,4 km lange muur werd vanaf 1229 gebouwd ter bescherming van het toenmalig stadsgebied op de linker Maasoever. Dat omvatte circa 36 hectare, min of meer overeenkomend met de tegenwoordige CBS-buurt Binnenstad en een gedeelte van het Jekerkwartier. Na de bouw van de tweede stadsmuur in de veertiende en vijftiende eeuw, functioneerde de oudere muur enkele eeuwen als reserveverdedigingslinie.

Van de dertiende-eeuwse muur resteren nog aanzienlijke delen, waaronder de Helpoort, de oudste stadspoort van Nederland, een complete, deels herbouwde waltoren en een tiental muurfragmenten met een totale lengte van circa 750 meter. Daarvan zijn de meeste beschermd als rijksmonument, sommige als gemeentelijk monument.^[2][3]

1. ↑ Morreau (1979), pp. VII-VIII (Inhoud).
2. ↑ Inventaris vestingwerken (2011), pp. 1-2.
3. ↑ kaartviewer.maastricht.nl (selecteer 'Gemeentelijk Monument' en 'Rijksmonument').

Citefout: Er bestaat een label <ref> voor de groep "noot", maar er is geen bijbehorend label <references group="noot"/> aangetroffen