Fluweelwormen Fossiel voorkomen: Cambrium[1] — heden | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||||||
Tasmanipatus barretti, exemplaar uit Australië. | |||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||
| |||||||||
Stam | |||||||||
Onychophora Grube, 1853 | |||||||||
Afbeeldingen op ![]() | |||||||||
Fluweelwormen op ![]() | |||||||||
|
Fluweelwormen,[2] ook wel klauwdragers[3] of onychoforen[4] genoemd, (Onychophora) zijn een stam van ongewervelde dieren. Fluweelwormen vormen een kleine en uniforme groep: ze worden vertegenwoordigd door ongeveer 200 moderne soorten. Van verschillende uitgestorven soorten zijn goed bewaard gebleven fossielen bekend.[5]
Het lichaam lijkt op een tussenvorm tussen een ringworm en een duizendpotige. Niet alleen de lichaamsbouw, maar ook de voortplanting en de manier waarop de fluweelwormen jagen zijn uniek en niet te vergelijken met die van andere dieren. Doordat fluweelwormen licht schuwen en een verborgen leven leiden, was er lange tijd weinig over deze dieren bekend, maar tegenwoordig worden ze door biologen beter bestudeerd.
Fluweelwormen komen al meer dan 500 miljoen jaar voor en werden lange tijd beschouwd als missing link tussen de in zee levende wormachtigen en de op het land levende insecten. Nieuwe inzichten doen echter vermoeden dat ze geen voorouders van een van beide groepen zijn, maar samen met de geleedpotigen en de beerdiertjes tot de Panarthropoda behoren, de groep van de geleedpotig-achtigen. Fluweelwormen wijken met name af van de geleedpotigen doordat ze geen gelede poten hebben, maar beweegbare lichaamsuitstulpingen.
De bekendste vertegenwoordigers zijn de soorten uit het geslacht Peripatus (letterlijk: wandelaar). De grootste soort wordt maximaal 20 centimeter lang. Fluweelwormen komen – uitgezonderd Europa en Antarctica – wereldwijd voor en leven in tropische en subtropische gebieden. Het zijn bewoners van vochtige bossen, alle soorten jagen op kleine diertjes.
<ref>
; er is geen tekst opgegeven voor referenties met de naam BURN
<ref>
; er is geen tekst opgegeven voor referenties met de naam LANDER