Genetische drift

Genetische drift betreft het natuurlijke, statistische proces dat voortvloeit uit de invloed van toeval op de verspreiding van genen, via zowel seksuele als aseksuele voortplanting, binnen een relatief kleine populatie. Genetische drift zorgt ervoor dat de frequentie van een allel van een bepaald gen binnen een populatie, van generatie op generatie kan af- of toenemen, en uiteindelijk of helemaal uit de populatie verdwijnt, of juist als enige allel in een populatie overblijft. Door genetische drift worden steeds meer individuen, binnen een populatie, homozygoot voor een bepaalde genetische eigenschap. Uiteindelijk bereikt een allel een frequentie van 100 % binnen een populatie, een verschijnsel dat fixatie wordt genoemd. Hoe kleiner een populatie, hoe eerder de fixatie van een allel in die populatie kan worden bereikt. Drift doet de verschillen tussen gescheiden levende, zich onderling niet voortplantende populaties van een soort toenemen. Het is, naast natuurlijke selectie, mutatie en migratie, een belangrijk mechanisme van soortvorming (evolutie).

Fixatie van een bepaalde allel zal eerder optreden naarmate een populatie kleiner is; bij een voldoende grote populatie zullen de toevalseffecten elkaar opheffen, en zullen de verschillende allelen van een gen, over meerder generaties, uiteindelijk even vaak aan het nageslacht worden doorgegeven. Genetische drift is in zekere zin antagonistisch aan natuurlijke selectie: genetische selectie ontstaat uit adaptatie aan het milieu en is directioneel (gaat een bepaalde richting uit); genetische drift staat los van milieuinvloeden en is het gevolg van toeval. Het treedt vooral op bij zogenaamde neutrale allelen: allelen die geen positieve of negatieve invloed hebben op de fitness (voortplantingssucces) van een organisme.

Het principe van genetische drift werd ontdekt tijdens het ontwikkelen van de moderne synthese, aan het begin van de 20e eeuw. Genetische drift speelt een belangrijke rol in de neutral theory of molecular evolution van Motoo Kimura.