De gouden standaard is een muntstelsel waarin de economische rekeneenheid een vastgesteld gewicht aan goud is. Een bepaald gewicht aan goud staat dan gelijk aan een geldbedrag. De gouden standaard kan als een monetair systeem worden beschouwd, waarbij veranderingen in vraag en aanbod van goud de waarde van goederen en diensten mede bepalen. Wanneer meerdere landen een dergelijke vaste rekeneenheid hanteren, waarbij het gewicht in goud een vaste waarde heeft, worden de wisselkoersen tussen verschillende nationale valuta feitelijk vastgelegd.
Een wereldwijde gouden standaard bestond tot 1971 in de vorm van het systeem van Bretton Woods, waarin de dollar inwisselbaar was voor goud tegen een vaste prijs, en de valuta van overige landen een vaste wisselkoers ten opzichte van de dollar hadden. Een serie economische maatregelen van de Amerikaanse president Richard Nixon, de zogenoemde Nixon-schok, maakte een eind aan dit systeem waarbij de dollar een vaste waarde had ten opzichte van goud.