Gleichen was een graafschap binnen het Heilige Roomse Rijk, dat een grote rol speelde in de middeleeuwse geschiedenis van Thüringen.
-
De heuvels Drei Gleichen in het kerngebied van het Graafschap Gleichen, tussen Arnstadt en Gotha: Burg Gleichen, Wachsenburg, Mühlburg (van links naar rechts)
Erwin I, graaf van Tonna werd voor het eerst vermeld in 1110. Zijn zoon Ernst I was voogd over Erfurt. Erwin II wordt door het aartsbisdom Mainz beleend met de burcht Gleichen (gelegen bij Arnstadt) en is de eerste die zich graaf van Gleichen noemt.
Omstreeks 1233 deelden de twee zoons van graaf Lambert II de bezittingen:
- Ernst IV kreeg het gebied rond Erfurt met Tonna (uitgestorven in 1631)
- Hendrik I kreeg het Eichsfeld en de voogdij over Erfurt (uitgestorven in 1310)
De graven uit de jongere tak noemden zich graaf van Gleichenstein. Zij verkochten de voogdij over Erfurt in 1283/90 aan de stad. Na de verkoop van het Eichsfeld en de burchten Gleichenstein, Scharfenstein en Birkenstein in 1294 aan Mainz was de invloed van het geslacht Gleichen sterk verminderd.
In de oudere tak was van 1249 tot 1266 een deling in Gleichen en Tonna. Een ingrijpender deling vond na de dood van graaf Herman III in 1345 plaats onder zijn zoons:
- Hendrik (overleden in 1378) kreeg Tonna (uitgestorven in 1627)
- Ernst (overleden in 1394) kreeg Gleichen (uitgestorven in 1631)