Het gouden kompas (His Dark Materials) is een trilogie geschreven door Philip Pullman, bestaande uit Het Noorderlicht (Engels: 1995, Nederlands: 1996), Het listige mes (Engels: 1997, Nederlands: 2002), en De amberkleurige kijker (Engels: 2000, Nederlands: 2002). In het Engels is in 2003 een boekje verschenen onder de titel Lyra's Oxford, met daarin een kort verhaal over de zestienjarige Lyra en extra dingen uit haar wereld zoals een uitvouwbare kaart van Oxford.
In Nederland is na de verschijning van de film de trilogie ook in één bundel te koop onder de titel De Noorderlicht Trilogie. In die bundel heet het eerste boek Het gouden kompas.
BBC Radio 4 en de RTÉ hebben beiden in 2003 een hoorspel van Het gouden kompas gemaakt. In Engeland zijn er theatervoorstellingen opgevoerd (2003-2004), en in december 2007 kwam de film van het eerste boek in de bioscopen. In 2019 bracht de BBC in samenwerking met HBO een eerste seizoen van een nieuwe tv-serie uit. Het tweede seizoen volgde in 2020, het derde in 2023.[1]